Zmartwychwstanie, Zstąpienie do Otchłani

Ikona wielopolowa z głównym przedstawieniem Zmartwychwstania i Wstąpienia do Otchłani Chrystusa jest obrazem kalendarzowym prezentującym najważniejsze święta roku liturgicznego wschodniego chrześcijaństwa. Ikony kalendarzowe zwane menologionami pojawiły się w Bizancjum, od XVI w. spopularyzowały się na ziemiach dawnej Rusi, patrz S.12766MŁ, S.12948MŁ, S.12949MŁ. Wizerunki ilustrujące poszczególne święta w ikonach kalendarzowych są odczytywane jak tekst pisany – w rzędach poziomych od lewej do prawej, od góry do dołu. Na rocznej ikonie kalendarzowej święta przedstawia się zgodnie z chronologią wydarzeń Nowego Testamentu. Cykl otwiera stałe święto Narodzenia Bogurodzicy obchodzone 21 (8 września zgodnie z kalendarzem juliańskim), które równocześnie rozpoczyna rok liturgiczny we wschodnim chrześcijaństwie. Następnymi świętowanymi wydarzeniami Nowego Testamentu są (w nawiasach podano terminy zgodne z kalendarzem juliańskim): Wprowadzenie Bogurodzicy do Świątyni – świętowane 4 grudnia (24 listopada); Zwiastowanie Bogurodzicy – świętowane 7 kwietnia (25 marca); Boże Narodzenie – świętowane 7 stycznia (25 grudnia); Ofiarowanie Chrystusa w Świątyni – świętowane pod nazwą „Srietienije” 15 (2 lutego); Objawienie Pańskie czyli Chrzest Chrystusa – świętowane 19 (6 stycznia); Przemienienie Pańskie – świętowane 19 (6 sierpnia); Wjazd Chrystusa do Jerozolimy zwyczajowo jako Niedziela Palmowa – w niedzielę poprzedzającą niedzielę Zmartwychwstania; Wniebowstąpienie Chrystusa – świętowane czterdziestego dnia po Zmartwychwstaniu; Dzień Świętej Trójcy czyli Zesłanie Ducha Świętego – świętowane pięćdziesiątego dnia po Zmartwychwstaniu; Zaśnięcie Bogurodzicy – świętowane 28 (15 sierpnia); Podniesienie Krzyża Świętego – świętowane 27 (14 września). Najważniejsze święto Zmartwychwstania Chrystusa zobrazowane w centrum kompozycji opisano pod S.12948MŁ.
 
Teresa Bagińska-Żurawska https://orcid.org/0000-0002-9243-3967