Roman Sanguszko

Obraz z kolekcji muzealnej przedstawia portret starego mężczyzny ukazanego w popiersiu na neutralnym tle. Obraz malowany szerokimi, wyraźnymi pociągnięciami pędzla. Portretowany to Roman Stanisław Sanguszko (ur. kwietniu 1800 r w Antoninach na Wołyniu, zm. w marcu 1881 r w Sławucie) książę, działacz społeczny i patriota, ojciec jedynej córki Marii Klementyny, żony Alfreda II ordynata łańcuckiego. Był synem generała Eustachego, służył w gwardii rosyjskiej w Sankt Petersbugu, a za udział w powstaniu listopadowym został zesłany na Sybir. Drogę odbył pieszo, w kajdanach. Przeniesiony potem na Kaukaz za udział w walkach został awansowany na oficera, następnie służył w policji w Moskwie. W 1840 r został przeniesiony do służby cywilnej, dużo podróżował. Dopiero w 1845 r uzyskał zwolnienie z służby carskiej i pozwolenie na powrót do domu. Osiadł w Sławucie, gdzie przyczynił się do jej gospodarczego rozwoju, założył fabrykę sukna, prowadził hodowlę koni arabskich, gromadził również księgozbiór i kupował obrazy. Łańcucki obraz jest kopią z oryginału Stanisława Grocholskiego (p. Aldona Kruszyńska), oryginał znajduje się w Kozłówce. Stanisław Grocholski (ur. w czerwcu 1858 r w Żołyni koło Łańcuta, zm. w lutym 1932 r w Buffalo w USA) to polski malarz realista. Studiował u Władysława Łuszczkiewicza i Jana Matejki w Krakowie, potem uzupełniał swą edukację w Wiedniu, Paryżu i w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium. Ze swą żoną Izabelą Pawłowską zamieszkał pod Monachium, gdzie otworzył szkołę rysunkową. W 1901 r przeprowadził się do Buffalo w USA, gdzie pracował jako urzędnik w konsulacie polskim. Malował głównie portrety, sceny rodzajowe, scenki z życia żydów oraz obrazy religijne dla kościołów. Należał do najwybitniejszych przedstawicieli malarstwa monachijskiego. Obraz łańcucki ujęty został w bogatą ramę, złoconą i ozdobioną na narożnikach palmetami z liśćmi akantu, zaś na górnej listwie ramy hrabiowską koroną z wyrastającymi z niej ukwieconymi  liśćmi. Obraz eksponowany jest, wraz z pozostałymi portretami rodzinnymi (Alfreda, Marii i Józefa) w Salonie Wejściowym na I piętrze zamku łańcuckiego.

Roman Sanguszko