Józefina Amalia Potocka

Obraz ze zbiorów muzealnych przedstawia portret kobiety (owal w prostokącie) ukazanej w popiersiu na neutralnym tle. To Józefina Amalia z Mniszchów ( ur. w sierpniu  1798 r, zm. w październiku 1768 r w Petersburgu) córka Jerzego Augusta Mniszcha i Marii Amalii z Bruhlów, polska arystokratka, kolekcjonerka sztuki i malarka amatorka. Malarstwa uczyła się w Warszawie u Antoniego Albertrandiego. W 1774 r poślubiła Stanisława Szczęsnego Potockiego ( była jego drugą żoną), z którym oficjalnie miała jedenaścioro dzieci ( tylko troje z mężem). W posagu wniosła Duklę, Samoklęski, pałace w Warszawie i Gdańsku, liczne srebra, meble i porcelanę. Była energiczną kobietą, zajmowała się sprawami majątkowymi, a jej ulubionym zajęciem było swatanie domowników. Namalowała też kilka obrazów, m.in. portretowała swego męża. Próbowała również swoich sił w literaturze, jest autorką Dwóch Powiastek: „Ożenienie filozoficzne i Panna S” oraz dwóch wierszy. Początkowo pożycie małżeńskie układało się pomyślnie, jednak po nawiązaniu przez Stanisława romansu z Zofią Wittową małżonkowie rozstali się i po porozumieniu w sprawach majątkowych wzięli rozwód w 1798 r. Wkrótce po rozwodzie zmarła, przyczyną śmierci było prawdopodobnie poronienie (zażyła lekarstwo mające przerwać kolejną ciążę). Łańcucki obraz jest późniejszą kopią z oryginału Jana Chrzciciela Lampiego z 1791 r. i jest eksponowany w salonie należącym do Apartamentu Paradnego na I piętrze zamku łańcuckiego. Jan Chrzciciel Lampi (starszy ur. w grudniu1751 r  w Romeno, zm. w lutym 1830 r w Wiedniu) to włoski malarz epoki klasycyzmu, tworzący w Austrii (Wiedeń), głownie portrecista. Studiował w Weronie, Trydencie i Salzburgu, potem był profesorem Akademii Wiedeńskiej. W latach 1788 – 91 przebywał w Warszawie, na dworze Stanisława Augusta Poniatowskiego. Był  nadwornym malarzem Katarzyny II. Został nobilitowany prze cesarza Franciszka II. Wiele jego obrazów znajduje się w rękach prywatnych właścicieli. Portretował osoby z arystokracji i głowy koronowane.

Bożena Rybkowska