Pejzaż z Norwegii

Chrystian Breslauer uczęszczał do Królewsko-Pruskiej Akademii Sztuk Pięknych w Berlinie oraz Królewsko-Pruskiej Akademii Sztuk Pięknych w Düsseldorfie. Malarze związani z akademią koncentrowali się na nastrojowych krajobrazach, tworząc tzw. düsseldorfską szkołę pejzażową. Typowe stały się wyidealizowane widoki z zamkami, kapliczkami, ruinami w blasku księżyca lub zachodzącego słońca, które łączyły się z romantycznym kultem natury. Pierwsze dzieła Breslauer tworzył w stylistyce wspomnianej szkoły pejzażu. Po ukończeniu studiów, do 1839 roku, korzystał w akademii z atelier dla najzdolniejszych studentów. W tym czasie odbył też liczne podróże, dzięki znajomości z malarzami skandynawskimi w 1836 roku wybrał się do Szwecji, Norwegii i Finlandii. Norwegię odwiedził także w latach 1839 i 1845. Podczas wyjazdów zafascynował się tamtejszym surowym i tajemniczym krajobrazem. Dzieła artysty zdradzają wpływy malarstwa skandynawskiego, przejęte m.in. za pośrednictwem Johana Christiana Dahla i Thomasa Fearnleya. Po powrocie do kraju Breslauer osiadł na stałe w Warszawie i objął stanowisko nauczyciela rysunku w Szkole Sztuk Pięknych. Był cenionym i lubianym pedagogiem. Upowszechniał ideę pracy w plenerze. Wśród jego uczniów znaleźli się prekursorzy realizmu w polskim malarstwie pejzażowym i rodzajowym, tacy jak Wojciech Gerson, Franciszek Kostrzewski czy Władysław Malecki. Breslauer był uznawany za realistę. Tworzył wyłącznie krajobrazy, czasem tylko wzbogacone małymi postaciami sztafażu. Stosował często panoramiczny typ kompozycji. W jego twórczości widoczna była także dbałość o rysunek (zauważalna zwłaszcza w szkicach akwarelowych). Pejzaż z Norwegii, powstały w ostatniej fazie oeuvre, prezentuje trwałość zasad szkoły düsseldorfskiej. Ukazuje wyidealizowany sposób ujmowania otaczającego świata i uduchowienie natury nawiązujące do romantycznego stylu, ale nie brakuje w nim również rzetelnej obserwacji przyrody. Można też doszukiwać się tu wpływów dawnego malarstwa skandynawskiego.

Beata Małgorzata Wolska