Dzbanek z serwisu obiadowego

Dzbanek z serwisu obiadowego we wzór polnych traw

Dzbanek wchodzi w skład serwisu obiadowego wykonanego w manufakturze porcelany w Wiedniu. Powstała ona w 1718 r., jako druga w Europie, po Miśni, manufaktura porcelany, działała do 1864 r. Serwisy obiadowe, śniadaniowe, do herbaty, kawy i czekolady stanowiły zasadniczą część produkcji wiedeńskiej wytwórni, zwłaszcza od 4 ćwierci XVIII w. Serwis obiadowy, którego część została zakupiona przez muzeum powstał w okresie kiedy manufakturą wiedeńską kierował Matthias Niedermayer (1805. – 1827). Zakupiona część serwisu składa się z kilkudziesięciu sztuk: talerzy płytkich, waz na zupę, salaterek, koszyków na owoce, półmisków, solniczek, dzbanka i dzbanuszka. Serwis ten został zakupiony przez muzeum w Łańcucie w 1964 r. od Franciszka Żaby. Teresa Grzybkowska błędnie uważa, iż serwis ten zamówiła właścicielka łańcuckiego zamku Elżbieta Lubomirska (1736 -1816) dla Henryka Lubomirskiego, który był jej wychowankiem (T. Grzybkowska, „Kobieta wodzem chwalebnego czynu”, Warszawa-Toruń 2018, s. 228, il. 144). Jest to serwis w stylu klasycystycznym. Wykonany został z mlecznobiałej porcelany. Zdobiony jest we wzór polnych traw malowanych dwoma odcieniami zieleni: trawiastą i grynszpanową oraz ciemnoszarym kolorem w postaci delikatnych linii uplastyczniających rysunek traw. Zielone pasma traw gdzieniegdzie urozmaicają małe kwiatuszki, malowane rdzawą czerwienią i chabrowym błękitem oraz jasną żółcią znaczącą ich środki. Dzbanek z serwisu jest cylindryczny, górą przewężony, z małym, trójkątnym dziobkiem, z dużym, prostokątnie łamanym uchem, kopulastą pokrywką z guzikowatym uchwytem. Zdobiony wzorem polnych traw na ściankach i pokrywce. Brzegi naczynia podkreślone złoconymi paskami. Ponadto ucho zdobi złocona wić bluszczu, a uchwyt pokrywki – złocona rozetka.

Barbara Trojnar