Pokrywka płaska

Szklana pokrywka z wysoką sterczyną będąca dawniej kompletem do nieznanego obiektu. Ten fragment naczynia zawdzięcza swój niezwykły wygląd w dużej mierze materiałowi, z jakiego został wykonany – czarnemu, nieprzezroczystemu szkłu, nazywanemu „hialitem”. Nazwa inspirowana greckim słowem oznaczającym szkło („hyalos”) została mu nadana przez samego twórcę tej XIX-wiecznej nowinki technologicznej. Georg Franz August Longueval, hrabia Buquoy (1781-1851) był matematykiem, fizykiem, chemikiem i filozofem, a także właścicielem kilku hut szkła. Dzięki swoim szerokim zainteresowaniom oraz eksperymentom uzyskał nową recepturę na masę szklaną o kolorze głębokiej czerni. Została ona wprowadzona do produkcji w 1817 roku. Dzięki swojemu niezwykłemu kolorowi wyroby z niej, takie jak filiżanki, flakoniki, wazony, pojemniki na herbatę czy świeczniki szybko stały się towarem modnym i pożądanym. Moda na hiality trwała jednak stosunkowo krótko – mniej więcej do końca lat 40. XIX wieku, później ustąpiły one miejsca innym wyrobom szklarskim (głównie szkłom barwionym w masie na inne kolory), choć wciąż pojawiały się na rynku.

Wygląd tego materiału, upodobniający przedmioty z niego wykonane do laki sprawił, że szybko zaczęto je dekorować motywami inspirowanymi sztuką dalekowschodnią, pojawiającymi się w sztuce europejskiej już od XVII wieku. Na pokrywce wilanowskiej pojawiają się właśnie takie motywy: gałązki z liśćmi, kwiatami i owocami oraz owady, charakterystyczne dla dekoracji w typie chinoiserie. Ponadto niektóre z powierzchni złoconych wypolerowano, inne pozostawiono matowe – uzyskując dzięki temu dodatkowy rysunek w miejscach złoceń i podkreślając ich wyjątkową urodę.