Portret Marianny z Ciecierskich gen. Skórzewskiej

Marianna z Ciecierskich (1741–1773) pochodziła rodziny zamożnej, ale bez wysokiej pozycji towarzyskiej. Urodziwa i obdarzona wdziękiem miała też inne zalety – inteligencję, zdolności literackie i naukowe oraz rozwinięty zmysł praktyczny. Po krótkim okresie nauki w przyklasztornej szkole dla panien została wydana za starszego od siebie o dwadzieścia lat Franciszka Drogosława Skórzewskiego. W małżeństwo wniosła znaczny posag, jednak w intercyzie zastrzegła sobie udział w zarządzaniu majątkiem. Świadoma niedostatków swej edukacji po urodzeniu dwóch córek podjęła dalszą naukę, zatrudniając najlepszych – i nie tanich – korepetytorów.

Dalszym krokiem był wyjazd do Berlina, który uchodził wówczas za europejskie centrum nauki i kultury. Gdy pojawiła się na dworze, nawet król Prus Fryderyk II zwrócił uwagę na intelekt i siłę charakteru pięknej i zamożnej pani Skórzewskiej. Prowadziła tam życie wystawne. Jej siedzibę, urządzoną z przepychem, wypełnioną służbą w liberiach, odwiedzały osobistości dworu i możni przybywający z Rzeczypospolitej. Tu też w 1768 roku urodził się jedyny syn państwa Skórzewskich. Chrzciny odbyły się z wielką pompą, ojcem chrzestnym został sam król, dziecko otrzymało imię Fryderyk Wilhelm, co było powodem domysłów i plotek. Marianna nie tylko udzielała się towarzysko, ale też skutecznie kontrolowała poczynania małżonka oraz dbała o majątek rodzinny. Dla obrony własnych interesów była gotowa nawet wkroczyć na arenę wielkiej polityki, wykazując się odwagą posuniętą do brawury. Podobno w przebraniu, na chłopskim wozie, przyjechała pod Szamocin, gdzie tajny radca nadzorował wytyczanie granicy pierwszego rozbioru Polski. Przerażona rozwojem sytuacji w kraju błagała go rzekomo, aby – wbrew ustaleniom traktatu – włączył jej dobra do Prus.

Marianna Skórzewska żyła krótko, ale bardzo intensywnie. Zmarła w Berlinie i tam została pochowana w krypcie kościoła św. Jadwigi.

Barbara Czajkowska