Skrzyneczka na klejnoty

Metalowe szkatułki na biżuterię wywodzą się od wielkich metalowych skrzyń, które na przełomie XV

i XVI wieku zaczęto wykonywać w Norymbergii. Małe szkatułki i puzderka na biżuterię zamawiane były u rzemieślników i jubilerów przez zamożnych kupców i arystokrację, których było stać na zakup biżuterii .

Szkatułka, która znajduje się w naszych zbiorach pochodzi z kolekcji Potockich, przejętej po 1944 r. Jej powstanie datuje się na XIX w. Jest wykonana w mosiądzu w technice odlewniczej, więc mimo niedużych rozmiarów jest masywna i ciężka. Boczne ściany oraz wieko szkatułki ozdobione są scenami figuralnymi które rozdzielają ornamenty roślinne. Wśród nich znajdują się przestawienia świętych, scen biblijnych lub rodzajowych. Szkatułka stoi na stopkach ozdobionych ażurem w formie pojedynczej trzylistnej koniczyny. Boki wieka ozdabiają pojedyncze kwiatuszki w regularnych odstępach. Wieko podzielone jest na cztery części, które swoim kształcie nawiązują do gotyckiego okna a w każdym z nich znajdują się postaci, które, pomimo podziału tworzą jedną scenę. Pomiędzy nimi, na środku zamontowane są dwa kółeczka przez które przechodzi masywny uchwyt z zakończeniami w kształcie lilijek. Szkatułka zaopatrzona jest w zamek a jej wnętrze wyścielone jest czerwonym miękkim materiałem. Zamek zabezpieczał schowane w szkatułce przedmioty przed dostaniem się w niepowołane ręce a miękka wyściółka chroniła przed uszkodzeniem ukrytych skarbów.

Anna Szczęsny