Guz rozetowy

Jednym z najcenniejszych odkryć archeologicznych w powojennym Szczecinie jest tzw. skarb z Podzamcza, odkryty w 1999 roku podczas interwencyjnych prac archeologicznych. W metalowym naczyniu z ceramiczną pokrywką, tzw. grapenie, znajdowały się srebrne monety pomorskie oraz srebrne i pozłacane ozdoby stroju, wśród których znajdowały się różnorodnie dekorowane guzy, czy inaczej guziki. Ten rodzaj ozdób należy do stosunkowo rzadkich znalezisk archeologicznych z okresu późnego średniowiecza. Źródła ikonograficzne wskazują na wysoką popularność guzików w modzie europejskiej, zwłaszcza w XIV stuleciu, gdy upowszechniły się rękawy ciasno przylegające do ciała. Jeden z guzów ze skarbu wyróżnia kształt czterolistnej rozety, z przylutowanym uszkiem do mocowania na odzieży, wykonany między innymi techniką repusowania. Repusowanie, nazywane również trybowaniem, polega na wykuwaniu na zimno elementów reliefowych, do czego wykorzystuje się lekkie młoteczki, tzw. złotnicze i miękkie kowadła oraz punce zakończone różnymi głowicami, pozwalającymi na uzyskiwanie różnorodnych kształtów. Repusowanie jest jedną z trudniejszych technik złotniczych, wymagających starannego doboru surowca i wysokich umiejętności jubilerskich.

Małgorzata Peszko