Mecz footbalowy

Teresa Tyszkiewicz studiowała w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych u Tadeusza Pruszkowskiego w latach 1928–1933, lecz dyplom obroniła pod opieką Felicjana Szczęsnego Kowarskiego w gronie pierwszych powojennych absolwentów tej uczelni (1946). W latach trzydziestych XX wieku najbliżsi byli jej krakowscy koloryści i ówczesna twórczość Tytusa Czyżewskiego, a krytyka dostrzegała bezpośrednie – i znamienne dla polskiej sztuki tej dekady – związki malarstwa Tyszkiewiczowej z postimpresjonistyczną tradycją francuską. Rok 1945 nie przyniósł zasadniczych przesunięć w geografii artystycznej, jednak dominującą tendencją stawał się kubizujący surrealizm. O jego roli na rodzimej scenie artystycznej zadecydowała ekspozycja francuskich malarzy i rysowników, prezentowana w 1946 roku w Warszawie, Krakowie i Poznaniu, podczas której pokazano między innymi prace Andrégo Fougerona, Léona Gischii, Andrégo Massona czy Édouarda Pignona. W tym samym czasie pod patronatem Tadeusza Kantora zawiązała się ogólnopolska Grupa Młodych Plastyków, do której dołączyła Tyszkiewicz zafascynowana teorią Carla Gustawa Junga. W 1947 roku wzięła udział w pierwszej wystawie ruchu w warszawskim Klubie Młodych Artystów i Naukowców. Kulminacją okresu eksperymentów była Wystawa Sztuki Nowoczesnej w Krakowie na przełomie 1948/1949 roku, na którą malarka wysłała cztery mocno wyabstrahowane kompozycje zbudowane z grubych czarnych linii wypełnionych barwnymi polami. Obraz szczeciński reprezentuje tę picassowsko-witrażową stylistykę. Tematyka związana z piłką nożną należała już do klasycznych zainteresowań sztuki nowoczesnej. Instytucjonalnie wspierał ją Międzynarodowy Komitet Olimpijski, który od 1912 roku organizował równolegle do zmagań sportowców Olimpijskie Konkursy Sztuki. Ostatni, z udziałem polskich twórców, odbył się w 1948 roku, jednak wciąż kontynuowano jego krajową edycję.

Szymon Piotr Kubiak