treść serwisu

Jan z Góry Wawelu w poselstwie do cesarza Henryka V oblegającego Głogowę roku 1109. Początek przydomku Skarbków.

scena historyczna

Jest częścią kolekcji: Europejscy klasycy nowoczesności

Nota popularyzatorska

Aleksander Lesser tworzył głównie obrazy historyczne – był reprezentantem nurtu „archeologicznego” w malarstwie polskim doby przedmatejkowskiej. Najczęściej podejmował tematykę historyczną związaną z przełomowymi dla Polski wydarzeniami.

 W zbiorach Muzeum Narodowego w Szczecinie znajduje się obraz Lessera przedstawiający scenę historyczną zatytułowaną „Habdank” – czyli polski herb szlachecki, o którym mowa w najstarszym zachowanym do dziś polskim herbarzu, Insignia seu cle nodia Regis et Regni Poloniae, spisanym przez historyka Jana Długosza w latach 1464–1480. Obraz przedstawia pałacowe wnętrze, a w nim po lewej stronie na tronie pod baldachimem siedzi król Henryk IV w czerwonym płaszczy, niebieskiej sukni i półpancerzu. Na głowie ma koronę, a w dłoni trzyma berło. Po lewej stronie stoi rycerz, który trzyma miecz wsparty o podłogę. Po prawej stronie została ukazana postać młodego mężczyzny, który ma uniesioną dłoń z pierścieniem nad koszem pełnym złotych przedmiotów. Za nim stoi jeszcze trzech rycerzy, a po prawej stronie z brzegu przedstawiony został giermek trzymający tarczę z godłem Habdank (odwrócona srebrna litera „M” na czerwonym polu).

 Lesser zobrazował legendę herbową opisaną przez Długosza, która mówi, że nazwa Abdank pochodzi od podziękowania, jakie skierował cesarz niemiecki do polskiego posła Skarbimira (od niemieckiego zwrotu habe dank). Niemiecki władca pokazał mu wielkie skrzynie pełne złota, żeby podkreślić swe bogactwo. Polski rycerz zdjął wówczas z palca pierścień ze słowami „Idź złoto do złota. My Polacy bardziej się w żelazie kochamy i żelazem bronić będziemy” i wrzucił go do skrzyni. Henryk IV powiedział wówczas słowo Habdank, czyli dziękuję. Od tego zwrotu zmieniono pierwotną nazwę herbu ze Skarbek na Abdank.

Beata Małgorzata Wolska



Sygnatury i napisy:

  1. Znak odręczny, nalepka/naklejka: na verso u dołu pośrodku; Aleksander Lesser malował. | Jan z Góry Wawelu w poselstwie do cesarza | Henryka V oblegającego Głogowę roku 1109.| Początek przydomku Skarbków.
  2. Sygnatura: na recto u dołu z prawej; A. LESSER

Informacje o obiekcie

Informacje o obiekcie

Autor / wytwórca

Lesser Aleksander (1814–1884)

Wymiary

cały obiekt: wysokość: 70 cm, szerokość: 90 cm

Rodzaj obiektu

obraz

Technika

technika olejna

Tworzywo / materiał

płótno

Pochodzenie / sposób pozyskania

zakup

Czas powstania / datowanie

około 1855

Miejsce powstania / znalezienia

powstanie: nieznane

Właściciel

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Numer identyfikacyjny

MNS/SE-M/414

Lokalizacja / status

obiekt nie jest teraz eksponowany

Może Cię również zainteresować:

Dodaj notatkę

Edytuj notatkę

0/500

Jakiś filtr
Data od:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
Data do:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
asd