Zawieszka

Zabytek stanowi część zespołu ozdób brązowych (patrz także: 1396/A/ML/1,2,4; więcej informacji o okolicznościach odkrycia patrz: 1396/A/ML/1). Sama trójkątna zawieszka z wisiorkiem jest elementem dwuczęściowej ozdoby, którą uzupełniała ażurowa fibula (patrz: 1396/A/ML/2).

Prezentowana zawieszka przetrwała do naszych czasów niekompletna. Z sześciu wisiorków o kształcie wydłużonego trójkąta, które były połączone z dolnym ramieniem ramki ozdoby za pomocą kółek, pozostał tylko jeden.

Opisywana ozdoba posiada liczne przetarcia oraz przerwania. Widoczne są również ślady jej naprawy w postaci wywierconych małych otworków, a także szlifowania i wyginania elementów. Wszystkie te usiłowania reperacji oraz pozostałości intensywnego użytkowania mogą świadczyć o dużej wartości ozdoby w tamtych czasach.

Skąd wziął się taki wzór? Analogiczne zawieszki znajdowano na Nizinie Panońskiej prawdopodobnie pochodzą z Italii. Na słynnym cmentarzysku w miejscowości Hallstatt w Austrii, od którego pochodzi nazwa okres halsztacki (zwany wczesną epoką żelaza), znaleziono wiele przedmiotów podobnych do naszej ozdoby. Forma zawieszki rozwinęła się najprawdopodobniej ze schematycznego przedstawienia postaci ludzkiej. Trójkątna zawieszka z oczkiem-głową na górze posiada wiele podobieństw do wyobrażeń ludzi przedstawionych na naczyniu odkrytym na Węgrzech.

Ciekawostką opisywanego przedmiotu jest też to, jaką mógł spełniać funkcję. Wiele analogicznych zabytków, znajdowanych na terenie Słowacji i Węgier, ze względu na wymiary dochodzące do 40 cm długości (nasz okaz wraz z zapinką mierzy około 25 cm), wskazuje na to, że najprawdopodobniej była to ozdoba uprzęży końskiej. Znalezienie opisywanego przez nas przedmiotu przy szkielecie ludzkim zaś dowodzi, iż był ozdobą noszoną przez człowieka.