Żardiniera

Żardiniera wykonana została w manufakturze majoliki w Nieborowie. Wytwórnia ta o nazwie „Fabryka Fajansów artystycznych i pieców Kaflowych” założona została przez księcia Michała Piotra Radziwiłła w 1881 r. na terenie jego rezydencji. Dyrektorem manufaktury był Stanisław Thiele, doświadczony artysta ceramik, który wcześniej pracował w fabryce fajansu w Nevers we Francji. Manufaktura wytwarzała rozmaite przedmioty o charakterze dekoracyjnym i użytkowym: wazony, dzbany, donice cache-pôt, żardiniery, talerze do zawieszania na ścianę, przybory toaletowe, lampy wiszące, płytki ścienne, kafle piecowe. Ceramika ta, eklektyczna, wpisuje się w tendencje historyzujące w ceramice europejskiej drugiej połowy XIX w. Formy i zdobnictwo wzorowano na majolikach włoskich i francuskich oraz na holenderskich fajansach. Często dawne formy stylowe łączono z dekoracją malarską o tematyce polskiej. Stanowiły ją rodzime pejzaże, widoki znanych miejscowości, ilustracje legend polskich, wizerunku królów i bohaterów narodowych. Okres rozkwitu manufaktury trwał do 1886r., załamanie produkcji nastąpiło około 1889 r. W zbiorach Muzeum-Zamku w Łańcucie znajduje się zespół jedenastu majolik dekoracyjnych, są to: wazy, żardiniery, cache-pôt (B. Trojnar, Majolika w zbiorach Muzeum-Zamku w Łańcucie. Katalog, Łańcut 1988). Powyższa żardiniera jest owalna, o esowato modelowanych ściankach, wsparta na czterech wolutowych nóżkach. Z dwoma uchwytami w kształcie uskrzydlonych bogiń Nike. Malowana w kolorach: żółtym, zielonym, niebieskim, brązowym. Tło brzuśca czarne. Po obu stronach zdobiona motywami pejzażowymi w obramieniu z rocaille`ów i liści akantu. Z jednej strony jest to pejzaż nadwodny, z ruinami zamku na brzegu i górami w tle, z drugiej strony krajobraz z rzeką i płynącą po niej łódką, z drzewami i chatą wiejską w dali. Waza sygnowana jest wiązanym monogramem „TS” (Stanisław Thiele) stosowanym w wytwórni po 1889 r.

Barbara Trojnar