Kubek monetowy

Wykonane ze szlachetnych kruszców kubki, kufle i puchary stanowiły niegdyś oznakę statusu majątkowego i społecznego właścicieli. Srebrne naczynia służyły jako podarunki przy szczególnych okazjach, używano ich podczas uroczystych biesiad, były też eksponowane w kredensach – specjalnych meblach przeznaczonych do przechowywania i wystawiania reprezentacyjnego wyposażenia stołowego.

W drugiej połowie XVII i pierwszej połowie XVIII wieku popularnym sposobem dekoracji sreber stołowych, zwłaszcza kufli i kubków było zdobienie ich monetami oraz medalami osadzanymi w korpusach naczyń. Wiele tego typu przedmiotów jest znanych z terenów Brandenburgii, Prus Królewskich, a także Pomorza.

Prezentowany kubek, wykonany przez stargardzkiego mistrza jest wysadzany 36 trójgroszami pruskimi polskiego króla Zygmunta I Starego. Polskie i pruskie trojaki były chętnie wykorzystywane do dekoracji naczyń ze względu na dobrą jakość kruszcu. Monety rozmieszczone zostały w czterech rzędach, po dziewięć sztuk, w taki sposób, aby były widoczne ich portretowe awersy. Dodatkowe trzy umieszczono na dnie naczynia. Powierzchnię kubka między monetami pokryto symetrycznie zakomponowanym rytowanym ornamentem ze stylizowanej wici roślinnej. Gładko opracowane płaszczyzny liści i gałązek tworzą wraz z monetami wyrazisty, połyskujący wzór na matowym, punktowanym tle. Całość ujęta została pasami gładkiej powierzchni – szerszym przy wylewie, a węższym przy podstawie.

Wybity na spodzie kubka znak mistrza „IB” w prostokącie w połączeniu z datowaniem naczynia na przełom XVII i XVIII wieku wskazują na to, że autorem dzieła mógł być stargardzki złotnik Jochim Bremer IV (Joachim Brenner), znany z lat 1696–1700.

Monika Frankowska-Makała