Kielich toastowy z herbem Pilawa

Kielich toastowy z herbami Pilawa i Mniszech
Kielich wykonany został w wytwórni szkła w Urzeczu lub w Nalibokach w drugiej ćwierci XVIII w. Huty szkła w Nalibokach (1722 – 1862) i w Urzeczu (1737-1846) założone zostały przez księżną Annę z Sanguszków Radziwiłłową. Stanowiły one główne ośrodki szklarstwa artystycznego w Polsce w XVIII w. Produkcja obu hut obejmująca głównie szkła stołowe nastawiona była przede wszystkim na potrzeby Radziwiłłów, wyroby rozchodziły się także po całym kraju. Produkowano typowe dla epoki rozmaite kielichy: wysmukłe flety, dubelty (kielichy podwójne), tzw. kulawki (bez stopy), kielichy zwane wiwatowymi oraz szklanki i duże szklanice, karafki, flasze sepetowe, butliki. Dekoracje wyrobów stanowiły grawerowane motywy roślinne i geometryczne, herby, monogramy, przedstawienia figuralne, napisy. Naczynia zdobiono także szlifem, m.in. w kształcie karpiej łuski. Produkowano głównie szkła bezbarwne, niekiedy barwione w masie. Powyższy kielich wykonany został ze szkła lekko barwionego fioletem. Jest to kielich z dużą, okrągłą stopą przechodzącą w trzon w kształcie dzwonka z kulistym nodusem. Czara cylindryczna. Z przodu czary rżnięty rokokowy kartusz z herbem Pilawa - Józefa Potockiego (1673 – 1751), hetmana wielkiego koronnego, na tle panopliów. Kartusz wieńczy korona nad którą umieszczono herb Mniszech - Ludwiki z Mniszchów Potockiej, drugiej żony Józefa Potockiego. Nasada czary oszlifowana owalnymi fasetami, nodus oszlifowany wielobocznie, trzon pionowymi fasetami.

Barbara Trojnar