Hotel de ville de Kazimierz

Widok rynku z Kazimierza Dolnego pochodzi z albumu przedstawiającego widoki z Puław i okolic, powstałego na podstawie ilustracji wykonanych z natury przez Barbarę Czernof z Grotenów. Jest to jej jedyne znane i przypisywane dzieło. Litografie wykonał Armande Cassagne, francuski malarz, akwarelista, litograf i pisarz w drukarni Auguste’a Bry w Paryżu.

Litografia przedstawia widok rynku z usytuowanymi tam renesansowymi kamienicami Mikołaja i Krzysztofa Przybyłów z 1. połowy XVII wieku, które przetrwały do dziś w niezmienionym kształcie, oraz XVIII-wieczną kamienicę Gdańską, wielokrotnie portretowaną przez artystów. Obraz charakteryzuje się precyzją wykonania oddającą rzeczywisty wygląd budowli wraz z dekoracją, poprawną perspektywą, kompozycją kulisową i rozbudowanym sztafażem zapełniającym plac, przybierającym formę drobnych scenek rodzajowych wpisanych w tkankę architektoniczną miasta.

Kamienice Przybyłów to okazała pozostałość po renesansowej zabudowie kazimierskiego rynku zniszczonego wskutek wojny szwedzkiej w 1656 roku i innych najazdów. Wzorowano się prawdopodobnie na domach zamojskich, przenosząc typ podcienionych kamienic, z Lwowa zaś czerpiąc obfitą i drobną dekorację. Dekoracja fasad to bogaty program ikonograficzny łączący wątki mitologiczne z chrześcijańskimi. Przynależność kamienic do braci określają duże płaskorzeźby świętych Krzysztofa i Mikołaja. Wizerunek Krzysztofa wspierającego się na całym drzewie, zamiast zwykłej laski, pokazuje fantazję autora. Święty, ukazany w rozkroku, ogląda się na trzymanego na ramieniu Chrystusa, w wodzie pływają dwa raki i ryba. Wśród płaskorzeźb znajdują się także postacie kobiece przedstawiające Salome i Judytę. Fryz attyki zawiera sceny martyrologiczne odnoszące się do życia Jezusa. Bliźniacza kamienica pod św. Mikołajem również jest niejako podpisana okazałą płaskorzeźbą świętego, imiennika właściciela. Tutaj wizerunki apostołów Jakuba i Tomasza występują w sąsiedztwie zwierząt – lwa walczącego z gryfem i lisa z kozłem. Są tam też satyr, pelikan i syreny.

Po wojennych zniszczeniach odbudowano usytuowaną także przy rynku barokową kamienicę Gdańską z 1794 roku, będącą przypomnieniem włączenia Kazimierza Dolnego w szlak handlowy między Lwowem a Gdańskiem, ale także funkcjonującej drugiej nazwy miasteczka nad Wisłą – Mały Gdańsk.

Klara Sadkowska