Bogurodzica Hodigitria

Bogurodzica Krzew Gorejący została zaczerpnięta ze Starego Testamentu. Krzew gorejący lecz nie spalający się, który zobaczył Prorok Mojżesz na górze Horeb (Wj 3, 1-5) czyli Synaj, był symbolem dziewiczego macierzyństwa Matki Bożej i nadprzyrodzonego Wcielenia Chrystusa poczętego za sprawą Ducha Świętego. Ikony tego typu posiadają bardzo charakterystyczny wygląd i bogatą treść alegoryczno-symboliczną, patrz S.12815MŁ, S.12862MŁ. Nie mniej bogata w treści jest interpretacja tego wizerunku. Na ikonach Krzew Gorejący Bogurodzica Hodigitria, patrz S.12677MŁ, z Chrystusem Emmanuelem na lewej ręce umieszczona jest na tle ośmiopromiennej gwiazdy. W ich otoczeniu na tle szat Bogurodzicy może się pojawić kilka symboli. Do najczęściej spotykanych należy drabina dotykająca ramienia Marii, przez którą ludzkość wznosi się od ziemi do Nieba, czasem jest to góra „nie ręką ludzką usieczona” – symbol dziewictwa Marii, która będąc Matką pozostała Dziewicą przed, podczas i po narodzeniu Chrystusa. Postacie otacza gwiazda, która jest znakiem narodzin Chrystusa. Posiada ona osiem promieni uformowanych z dwóch czterokątów lub rombów o wklęsłych bokach. Jeden z nich jest koloru czerwonego i symbolizuje barwę płomieni, obecność Boga, a drugi koloru zielonego lub niebieskiego upamiętnia barwę tajemniczego, nie poddającego się działaniu ognia krzewu widzianego przez Mojżesza i symbolizuje czystość. W  czerwonych polach gwiazdy znajdują się znane z proroctw Ezechiela i wymienione w Apokalipsie św. Jana  Ewangelisty cztery symbole: człowiek, lew, cielec i orzeł przypisane w tradycji chrześcijańskiej czterem Ewangelistom. W promieniach zielonych lub niebieskich i w polach między promieniami postacie Archaniołów i aniołów oddają cześć Wcielonemu Zbawicielowi i Dziewiczej Matce. Ich liczba i rozmieszczenie bywa różnie interpretowane w poszczególnych ikonach, co opisano pod S.12862MŁ.
Teresa Bagińska-Żurawska https://orcid.org/0000-0002-9243-3967