Ulica Królewska z widokiem na Nowy Ratusz

Dzisiejsza ulica Królewska przebiega w miejscu dawnej suchej fosy otaczającej wzgórze Staromiejskie od strony Bramy Krakowskiej. W XVI stuleciu wytyczono tu plac targowy, zwany Korcami. Nazwa nawiązywała do miary sypkich towarów, którymi handlowano poza murami miasta. Z czasem powstały tu dwory i pałace oraz kościoły i klasztory. W 1611 roku król Zygmunt III Waza pozwolił rozebrać część murów obronnych, usypując z ich gruzów przejście od Bramy Krakowskiej do zabudowań jezuickich, na miejscu których obecnie wznosi się archikatedra. W XIX stuleciu odcinek ten przekształcono w ulicę Królewską, nazwaną tak na pamiątkę pobytu w Lublinie w 1816 roku cara Aleksandra I, będącego władcą Królestwa Polskiego. Jej zabudowa to pozostałość dawnych kamienic mieszczańskich, rezydencji magnackich oraz świątyń.

U wylotu ulicy, od strony Krakowskiego Przedmieścia, stoi budynek lubelskiego Ratusza. Dawniej był to kościół pw. Najświętszej Panny Marii Szkaplerznej wzniesiony w początkach XVII wieku przez karmelitów bosych. Po pożarze Krakowskiego Przedmieścia w 1802 roku zakonnicy opuścili swą siedzibę. Budynek odkupiło miasto. Odrestaurowany gmach przeznaczono dla władz miejskich, urzędujących dawniej przy Rynku Starego Miasta. Nowy Ratusz, zwany Magistratem, uległ zniszczeniu podczas bombardowania Lublina we wrześniu 1939 roku. Po wojnie odbudowano go. Do dziś znajdują się tu pomieszczenia służące administracji miejskiej.

Wiele gmachów przy ulicy Królewskiej ma ciekawą historię. Na miejscu narożnego budynku sąsiadującego z ulicą Kozią mieścił się niegdyś teatr, zwany Komedialnią. Nieco dalej znajdował się wzniesiony w XVII wieku kościół pw. św. Piotra, należący w przeszłości do sióstr bernardynek. W 1920 roku kościół został oddany do użytkowania jezuitom, którzy pozostali tu do dziś. W dalszym sąsiedztwie znajdował się Pałac Biskupi, w którym w latach 1847–1876 mieszkali biskupi lubelscy.