Zegar kominkowy

Wymiary z obudową: wysokość 33 cm, szerokość 33,5 cm, głębokość 13,2 cm

Obok podstawowej funkcji pomiaru czasu, większość zegarów mechanicznych projektowana była jako element dekoracyjny wnętrza. Ustawiane na blacie kominka dawały podstawy dla nazwy „kominkowych” lub „konsolowych”, gdyż często stały na konsoli własnej będącej kompletem z zegarem, lub konsoli będącej częścią wyposażenia wnętrza. Często walory estetyczne znacznie przewyższały rolę mechanizmu, ich obudowy; zdobione były wielofiguralnymi rzeźbami, kompozycjami o symbolicznym znaczeniu.

Obudowa omawianego wilanowskiego zegara wykonana została z brązu złoconego i jest swoistym moralitetem nawołującym do pożytecznego spędzania czasu.

Na dekorowanym ornamentem empirowym cokole wspartym na czterech spłaszczonych kulach ustawiony jest sekretarzyk, w którego przednią ściankę wmontowano okrągłą tarczę zegarową. Obok mebla stoi młody mężczyzna gwałtownie gestykulujący w rozpaczy. U jego stóp z jednej strony stoi kosz z butelkami, z drugiej strony leżą potłuczone talerze.

Prostokątna plakietka z reliefową scenką rodzajową, umieszczona na przedniej ściance cokołu uzupełnia, przedstawiając mężczyznę siedzącego przy pustym stole z koszem butelek i antałkiem. Całość przedstawienia zawiera przestrogę - czas pijackiej libacji jest czasem straconym, niesie tylko zniszczenia. Nie zachował się mechanizm zegara. Pozostała z niego jedynie okrągła tarcza wmontowana w szafkę sekretarzyka, z oznakowaniem minut, godzin i sygnaturą zegarmistrza. W wewnętrznym kręgu tarczy widnieją dwa otwory naciągowe.

AK

Ekspozycja muzealna, kolekcja wilanowska, zegary francuskie.