Książeczka służbowa Związku Harcerstwa Polskiego Stefana Maksymowicza

Idea skautingu, która dotarła do ziem polskich na początku XX wieku, szybko zyskała popularność wśród narodu przygotowującego się do walki o niezależność kraju. Szczególnie atrakcyjne wydawało się doskonalenie fizyczne, moralne i społeczne młodzieży. Znaczenie harcerstwa wzrosło po odzyskaniu niepodległości.

W celu ujednolicenia działalności organizacji harcerskich, które do 1918 roku działały na terenach polskich, w listopadzie tego roku zwołano w Lublinie zjazd, na którym uchwalono połączenie się instytucji harcerskich w jedną organizację o nazwie Związek Harcerstwa Polskiego. Proces scalania zakończono ostatecznie w 1920 roku, a ZHP stał się jednym z członków założycieli Światowej Organizacji Ruchu Skautowego. Związek został objęty protektoratem Naczelnika Państwa, a następnie kolejnych prezydentów RP.

Walny Zjazd ZHP w 1920 roku ukierunkował pracę harcerską. Zaakcentowano potrzebę szerszego zastosowania różnych form aktywności ruchowej, a zwłaszcza zabaw i gier na świeżym powietrzu, wycieczek czy atletyki terenowej. W okresie międzywojennym harcerze zaczęli uprawiać różne dyscypliny sportu i turystyki, a także pracowali na rzecz społeczności. W 1936 roku uznano ZHP za stowarzyszenie wyższej użyteczności.

W roku 1939 harcerstwo liczyło około 200 tysięcy członków w 17 chorągwiach harcerzy i 15 chorągwiach harcerek.

27 września 1939 roku kierownictwo Związku podjęło decyzję o przejściu harcerstwa do konspiracji i przyjęciu kryptonimu „Szare Szeregi”, naczelnikami byli: Florian Marciniak, Stanisław Broniewski „Orsza” oraz Leon Marszałek. W 1945 roku rozkazem ostatniego naczelnika ZHP wróciło do jawnego życia.

Książeczka służbowa Związku nie tylko zaświadczała o członkostwie, przydziale i wykazie służby danego harcerza, ale także gromadzono w niej informacje o jego osiągnięciach: zdobytych sprawnościach (Stefan Maksymowicz uzyskał sprawności, między innymi, giermka, kucharza, lotnika, wioślarza, zbieracza, kolarza, tropera, gońca i pływaka), stopniach otrzymanych w próbach organizacyjnych (Stefan Maksymowicz został mianowany wywiadowcą 15 marca 1939 roku), przyznanych odznakach sportowych, a także zapisywano informacje o zdrowiu harcerza i koloniach oraz obozach, w których uczestniczył posiadacz książeczki.