Pokój 54 II piętro (Salon Pompejański)

Nazwy historyczne: "Gabinet Arabesko malowany N°5" (1802) (Apartamenty Państwa Młodszych)
Nazwy inne: Salon Pompejański
Czas powstania: 1629-42 r. - konstrukcja ścian, malowidła - 1771-1785 r. i pocz. XX w.(?), boazeria drewniana - XVIII/XIX w. i pocz. XX w
Architekci:
Artyści: Vincenzo Brenna – dekoracje malarskie

Pokój znajduje się w północno - zachodnim narożu drugiego piętra zamku. Wejście do pokoju prowadzi z wąskiego korytarzyka połączonego z korytarzami zachodnim i północnym drugiego piętra. Z tego samego korytarzyka wchodzi się do pokoju 52 (Duży Salon) i saloniku 56 (Salonik Rokokowy). Salon Pompejański ma kształt wydłużonego prostokąta, z umieszczonymi w północno – zachodnim narożu ośmiostopniowymi  schodami zamykanymi dwuskrzydłowymi drzwiami prowadzącymi do łazienki pompejańskiej mieszczącej  się w wieży północno - zachodniej. W ścianie zachodniej pokoju  umieszczono dwa kwadratowe okna zamknięte łukiem odcinkowym, dwuskrzydłowe wyposażone w drewniany płotek i drewniane wiedeńskie żaluzje? W ścianie południowej, w ryzalicie, kiedyś mieścił się kominek, obecnie umieszczone są grzejniki co maskowane drewnianą kratką. Ponad nimi umieszczono dwa lustra w drewnianych ramkach. W ścianie wschodniej wmontowano trójskrzydłową wnękową szafę z lustrzanymi drzwiami w profilowanym obramieniu. W dolnej partii ścian, we wnękach okien i drzwi wejściowych zamontowano drewnianą boazerię płycinową. Powyżej boazerii  ściany są przykryte dużymi prostokątnymi ramiakami z naciągniętym płótnem, ozdobionym dekoracja malarską w technice olejnej. Na motywy dekoracyjne w typie pompejańskim składa się umieszczona na  białym tle kolorowa ornamentyka arabeskowa z wicią roślinną, koszami kwiatów, kłosów żyta i drapowanej tkaniny. Każda z prostokątnych płaszczysz obramowana jest wąskim pasem ornamentu palmetowego. Poszczególne płaszczyzny przedzielone są wąskimi paskami pilastrowymi ozdobionymi dekoracją arabeskową złożoną z wici roślinnych wyrastających z wazonów oraz motywów koszów z kwiatami i medalionami z antycznymi wazami. W kolorystyce ścian przeważają czerwienie, odcienie niebieskie i zielone. Ściany od sufitu oddziela wklęsła faseta składająca się z dwóch profilowanych listew. Sufit dekorowany polichromią, która nawiązuje do dekoracji ścian – pośrodku  ośmioboków umieszczona iluzjonistyczna rozeta w obramieniu wici roślinnych i motywów arabeskowych oraz antycznych waz. Podłoga w pokoju wykonana jest z drewnianego parkietu ułożonego w jodełkę. Dekoracje malarskie na ścianach przypisywane są Vincenzo Brennie i powstały w 80 latach XVIII w. (1771 -85). Według inwentarza z 1802 r. pokój  jako „Gabinet Arabesko Malowany” wchodził w skład Apartamentu Ks. Henryka Lubomirskiego. W pierwszych latach XIX wieku pokój posiadał dodatkowe okno wychodzące na północ. Według inwentarza z 1862 . znajdował się tutaj „Pokój Toaletowy JW. Pani”. Około 1880 r. wchodził on w  skład Apartamentu Młodych Państwa. W pamiętniku Elżbiety Potockiej znajdujemy, że był używany jako „Pokój Ubieralny”, zaś w wieży mieszkała jej służąca. W latach 1958 – 59 wykonano prace konserwatorskie pod kierunkiem w. Ślesińskiego i J. Bolesławskiego, zaś w 1990 kolejne prace konserwatorskie pod kierunkiem Urszuli Brzozowskiej – Drozdowicz. Pierwotnie Pokój Pompejański wraz z sąsiadującymi z nim Salonikiem Rokokowym i korytarzykami stanowiły jedno pomieszczenie, podział nastąpił w trakcie prac zmieniających wystrój na pompejański.

Podstawowa bibliografia:
•    Kossakowska – Szanajca Zofia, Majewska – Maszkowska Bożena, Zamek w Łańcucie, Warszawa 1964.
•    Omilanowska Małgorzata, Jakub Sito, Łańcut i okolice, [w]: Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 1994.
•    Piotrowski Józef, Zamek w Łańcucie, Lwów 1933.
•    Potocka Elżbieta, , Łańcut - wspomnienia od roku 1885 do roku 1915, [Pamiętnik, maszynopis w zbiorach Muzeum-Zamek w Łańcucie].
•    Kompleksowa Konserwacja wystroju wnętrz, Dokumentacja opisowa, 2014 – 2016, AC Konserwacja Zabytków.


Opracowanie: Przemysław Kucia