Umierający Gal

Alabastrowy posążek „Umierającego Gala” jest zmniejszoną kopią antycznego, rzymskiego posągu marmurowego (wys. 93 cm) przechowywanego w Musei Capitolini w Rzymie. Pierwowzorem tego posągu była rzeźba hellenistyczna z wielofiguralnej brązowej grupy – pomnika wzniesionego w sanktuarium Ateny w Pergamonie, prawdopodobnie około 228 p.n.e. przypisywanego rzeźbiarzowi Epigonosowi. Pomnik ten upamiętniał zwycięstwo władcy Pergamonu Attalosa I nad Galami. Marmurowy posąg znaleziony został w Rzymie, przed 1623 r., przypuszczalnie przy budowie Villa Ludovisi. Do muzeum kapitolińskiego nabył go papież Klemens XII. Posąg przedstawia śmiertelnie ranionego nagiego Gala siedzącego na tarczy, z trudem opierającego się na prawej ręce, z głową opadającą na piersi. Obok rannego leżą miecz i złamana trąbka. Na szyi mężczyzny przewieszony jest torques (rodzaj naszyjnika noszonego przez mężczyzn z plemion galijskich). Ta sławna rzeźba antyczna była często kopiowana w XVII i XVIII w., głównie w marmurze i brązie, w zredukowanej skali. W łańcuckim posążku brak jest znaku rany pod prawą piersią Gala jaki widnieje w oryginalnym posągu. Lewa ręka i lewa noga mężczyzny są utrącone. Twórca posążku nie jest znany, przypuszczalnie był to rzeźbiarz włoski. Posążek wykonany został w 1 poł. XIX w. Pochodzi ze zbiorów Tarnowskich w zamku w Dzikowie, skąd został przejęty do muzeum w Łańcucie w 1950 r. Eksponowany jest w Galerii Rzeźb. 

Barbara Trojnar