Bransoleta mankietowata

Do wykonania tej bardzo efektownej bransolety użyto szerokiej blachy brązowej. Przez całą długość obręczy biegnie wąskie wysklepione żeberko, a po obu jego stronach widnieją ryte motywy zdobnicze połączone w harmonijną całość. Ozdoba ta jest elementem zespołu przedmiotów odkrytych 19 marca 1890 roku na zabagnionej łące zwanej „Schild”. Kontekst odkrycia wskazuje, że mógł być to dar ofiarny składany bóstwom żywiołu wody. W depozycie znajdowało się pierwotnie 11 obręczy, z których przetrwało osiem: dwie bliźniacze bransolety mankietowate oraz sześć wykonanych z wąskiej, grubej i zdobionej taśmy brązowej. Układ tych ozdób w ziemi był bardzo zwarty – szerokie bransolety włożone były jedna w drugą, a wąskie tkwiły w ich wnętrzu. Do zbiorów Towarzystwa Historii i Starożytności Pomorza w Szczecinie obręcze przekazał znalazca – rolnik Christian Plathe – za pośrednictwem profesora Blasendorffa z Pyrzyc, zapewne nauczyciela tamtejszego gimnazjum. Pod koniec lat dwudziestych XX wieku zasoby Towarzystwa przejęło Pomorskie Muzeum Krajowe. Depozyt pozostawał tam do sierpnia 1944 roku, do momentu ewakuacji zbiorów zagrożonych nalotami alianckimi na miasto. Do Szczecina skarb z Nieborowa powrócił dopiero w 2009 roku w wyniku dwustronnej, polsko-niemieckiej wymiany zabytków archeologicznych. Skarb ozdób z Nieborowa poza dużymi walorami ekspozycyjnymi ma także istotne znaczenie naukowe. Odkrycie to reprezentuje bardzo słabo rozpoznaną, wczesną fazę rozwoju kultury łużyckiej na Pomorzu. Wchodzące w jego skład dwie obręcze mankietowate należą do znalezisk unikatowych.

Dorota Kozłowska