Bransoleta kobieca

Bardzo rzadki typ bransolety dwuczęściowej noszonej dawniej przez dogońskie kobiety na nodze, na wysokości kostki, którą zakładał kowal, a zdejmowano ją dopiero po śmierci. Dogonowie uważają, że ozdoba tego typu jest ucieleśnieniem sił życiowych, dlatego po śmierci należy ją usunąć. Typowa pieśń pogrzebowa śpiewana przez dogońskie kobiety również potwierdza zwyczaj zdejmowania bransolety zmarłej kobiecie: „Wybrana kobieta, wybrana kobieta, ona usunęła jej szeroką bransoletę” oraz „Od najlepszej kobiety, od najlepszej, wielka bransoleta została zabrana”. Podczas rytuału pogrzebowego pogrążone w żałobie krewne kobiety również usuwały własne ozdoby tworząc z nich stos, który prezentowany był publicznie przez kilka dni. Pragnęły w ten sposób oddać cześć zmarłej. Po pogrzebie osobiste ozdoby zmarłej zazwyczaj umieszczane były na ołtarzu rodzinnym. Dogonowie wierzą, że natchnione są nyama – siłą życiową przodków i dlatego potrzebują regularnych ofiar. Bransolety czasem usuwano z ołtarza i noszono. Robili to krewni, którzy borykali się z problemami zdrowotnymi. Uważano bowiem, że przepełnia je moc lecznicza, której źródłem jest siła duchowa przodka. Zmarłych nie chowano w bransoletach tego typu ponieważ mosiądz był drogocennym surowcem.

Katarzyna Findlik-Gawron