Portret gen. Franciszka Skórzewskiego

Franciszek Andrzej Skórzewski hrabia Drogosław (1709–1773) pochodził z rodziny, która dopiero w XIX wieku weszła do grona arystokracji. On sam przyczynił się do podniesienia prestiżu rodu dzięki małżeństwu z posażną panną Marianną z Ciecierskich. Jak pisał w pamiętnikach Józef Wybicki, „z chudego kapitana cały majątek zawdzięczał swej żonie”. Wychowany w szkole wojskowej w Dreźnie otrzymał w młodym wieku stopień kapitana, następnie generała lejtnanta wojsk koronnych. Dobra powiększył, a rosnąca fortuna oraz koligacje rodzinne żony sprawiły, że zaczął odgrywać coraz większą rolę w życiu politycznym Wielkopolski. Jako generał wziął aktywny udział w konfederacji barskiej, która na tym terenie zaczęła się w maju 1768 roku. Konfederaci wybrali go naczelnikiem siły zbrojnej połączonych województw wielkopolskiego i pruskiego, a on – jak mówiono – przyjął tę funkcję dzięki zgodzie żony. Nie bez powodu pamiętnikarze pisali o ich małżeństwie, że „w tem stadle kądziel bezwzględnie przewodziła nad mieczem”. Mimo iż był od żony starszy ponad trzydzieści lat, ulegał jej we wszystkim. Własnym sumptem wystawił oddział żołnierzy i zabiegał o pomoc Prus, udając się w poselstwie do króla Fryderyka II. Prowadził te działania wspólnie z Józefem Wybickim, późniejszym współtwórcą Legionów we Włoszech i autorem słów hymnu narodowego. Po upadku konfederacji i pierwszym rozbiorze Polski (1772) generał ostatecznie zakończył działalność polityczną i wrócił do majątku w Margoninie. Tam też zmarł i został pochowany. Spadkobiercą był jedyny syn Fryderyk, który wzniósł dla rodziny piękny pałac w Lubostroniu – wybitne dzieło polskiego klasycyzmu autorstwa znanego architekta Stanisława Zawadzkiego.

Barbara Czajkowska