Wprowadzenie Bogurodzicy do Świątyni

Ikona Wprowadzenie Bogurodzicy do Świątyni obrazuje wydarzenie, którego nie znajdziemy w księgach kanonicznych czyli uznanych w chrześcijaństwie za wiarygodne. Niemniej święto Wprowadzenia Bogurodzicy do Świątyni jest jednym z najmłodszych spośród dwunastu najważniejszych świąt roku liturgicznego obchodzonych w kościołach prawosławnych. Dlatego od czasu rozwinięcia na terenach Rusi wielostrefowych przegród ołtarzowych obrazująca święto ikona umieszczana jest w rzędzie świątecznym ikonostasu. Szczegóły życia Bogurodzicy pojawiły się w niekanonicznych pismach apokryficznych. Protoewangelia Jakuba z II w., a także łacińska Ewangelia Pseudomateusza z VI lub IX w. opisują narodziny, dzieciństwo Marii oraz narodzenie Jezusa do momentu ucieczki Świętej Rodziny do Egiptu. Życiorys Bogurodzicy zawierają bizantyjskie pisma z X w., jak rękopis Menologium Bazylego II czy konstantynopolitańskie księgi liturgiczne. Dowiadujemy się z nich o św. Annie, która otrzymawszy od anioła zapowiedź macierzyństwa, złożyła obietnicę ofiarowania dziecka na służbę Bogu i wraz z mężem Joachimem oddali trzyletnią Marią do Świątyni Jerozolimskiej. Dziewczynka, odprowadzona przez rodziców, w towarzystwie orszaku dziewic, została do czasu zaślubienia Józefa przekazana pod opiekę stojącego w Świątyni kapłana Zachariasza, ojca Jana Chrzciciela. W obrazowaniu tego wydarzenia mała postać Marii pokazana jest w przysługującym zamężnym dorosłym kobietom tradycyjnym maforionie zakrywającym sylwetkę od głowy do stóp, jak na prezentowanej ikonie, gdzie procesja dziewic została zredukowana do jednej współtowarzyszki. Święto Wprowadzenie Bogurodzicy do Świątyni jest obchodzone w kościołach prawosławnych 4 grudnia (21 listopada zgodnie z kalendarzem juliańskim). Jego początki sięgają czasów budowy jerozolimskiego kościoła Matki Bożej Nowej w 543 r., rozpowszechnienie od XI w., a zaliczenie do rangi najważniejszych świąt od XIV w.
Teresa Bagińska-Żurawska https://orcid.org/0000-0002-9243-3967