![E/9489/ML Obraz malowana na odwrociu szkła, prostokątny w układzie pionowym, oprawiony w drewniana ramkę z deseczek sosnowych (szer. 4 cm), łączonych na wpust i kołeczki. Tło obrazu jasne, rozbielone popielate. Po środku namalowana 3 postaci św. Apolonii, z czarnym okonturowaniem wszystkich elementów szat i rysów. Twarz zwrócona w prawą stronę, otoczona żółtą aureolą. Rysunek oczu, brwi, nosa, ucha wykonany czarną kreską, jasne plamy na policzkach i w kącikach oczu, usta nie są widoczne. Włosy ciemne, półdługie opadające na lewe ramię. Suknia fałdowana koloru czerwonego z głębokim wycięciem V, sięgającym do pasa, pomalowanym na żółto z kwiatem pośrodku, wokół szyi szara obwódka. W talii ciemny, szeroki pas ze śladami złocenia. Rękawy do łokci, przy lewym żółta falbanka. W prawej dłoni ciemnozielona palma męczeństwa, w lewej – szczypce beżoworóżowe. Dolna partia sukni, poniżej talii, otoczona od tyłu szatą opadającą w dół, w kolorze ultramaryny, przewieszona przez zgięcie prawej ręki. Tło u góry obrazu, po obu stronach postaci, ozdobione jest symetrycznymi kwiatonami, złożonymi z kulistych kwiatów (po 3) czerwono-żółtych, rozdzielonych ciemnozielonymi owalnymi listkami.](/brepo/panel_repo/2022/04/14/7gwl4p/contain-360-1000-max-e-9489-ml-001.jpg)
Święta Apolonia
1801 — 1900
Muzeum Narodowe w Lublinie
Jest częścią kolekcji: Sztuka Ludowa Lubelszczyzny (XVII – 1. połowa XX wieku)
Malarstwo na szkle stało się w Polsce bardzo popularne za sprawą licznych warsztatów tworzących dla odbiorców z małych miasteczek i wsi (patrz: E/260/ML, E/262/ML, E/9489/ML, E/16842/ML, E/16844/ML, E/17350/ML). Każdy wypracował własne wzorce i odmienną technikę malarską. Obrazy malowane w warsztatach lubelskich odznaczały się podobieństwem formalnym: ciemnoniebieskim, prawie granatowym tłem o zgaszonym odcieniu, delikatnym konturem rysowanym cienką kreską piórkową – czerwonym w partiach ciała, a czarnym na innych detalach przedstawienia, oraz ornamentem kwiatowym przypominającym rozwiniętą różę, „widzianą z profilu na tle liści płasko rozpostartych i otaczających kwiat z trzech stron”. Barwa ornamentu była zawsze jednakowa: kwiat czerwony, karminowy lub cynobrowy z kreskowaniem wodnistoczarnym lub białym oraz liście ciemnozielone o rwanym czarnym, dekoracyjnym żyłkowaniu. Popularne lubelskie wizerunki: św. Barbary lub św. Katarzyny, Matki Boskiej Częstochowskiej czy Chrystusa Ukrzyżowanego lub w grobie, były często opatrzone pięknie kaligrafowanymi podpisami.
W obrazach lubelskich wyróżniał się sposób rysowania postaci ludzkiej, szczególnie w przedstawieniach Chrystusa Ukrzyżowanego. Widoczne jest dążenie do uzyskania efektów dekoracyjno-rytmicznych, bez liczenia się z anatomią, której malarz nie starał się odtworzyć, lecz traktował jako punkt wyjścia dla koncepcji artystycznej.
Sama scena Ukrzyżowania była bardzo popularna w ludowym malarstwie na szkle nie tylko na Lubelszczyźnie. Temat ten przyjmował różnorodne schematy ikonograficzne, często wzorowane na znanych dziełach malarstwa religijnego, szczególnie barokowego. Niektóre wersje tak zostały uproszczone treściowo i formalnie, że przekształciły się w oryginalne dzieła sztuki ludowej, które dziś trudno uważać za kopie słynnych obrazów z kościołów odpustowych. Chrystus, wyobrażany przeważnie samotnie, był wówczas często przedstawiany w dekoracyjnym obramowaniu złożonym z narzędzi męki lub w towarzystwie słońca i księżyca o rysach ludzkiej twarzy.
Autor / wytwórca
Rodzaj obiektu
obraz, malarstwo
Technika
technika malarska
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
1801 — 1900
Muzeum Narodowe w Lublinie
1801 — 1900
Muzeum Narodowe w Lublinie
1801 — 1900
Muzeum Narodowe w Lublinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Narodowe w Lublinie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna