Maria z Sanguszków Alfredowa Potocka

Obraz z kolekcji muzealnej przestawia portret młodej kobiety ukazanej w półpostaci, patrzącej na widza. To Maria Klementyna z Sanguszków Potocka (ur. w marcu 1830 r w Sławucie, zm. w październiku 1903 r we Lwowie), córka Romana Sanguszko i Natalii Potockiej. W 1851 r Maria wyszła za mąż za Alfreda Józefa Potockiego, II ordynata łańcuckiego. Była kobietą obdarzoną silnym, władczym charakterem, jako żona namiestnika Galicji często organizowała spotkania i bale, wspierając męża w odpowiedzialnej pracy i zarządzając domem. W 1880 r Alfred zadecydował o budowie pałacu we Lwowie, przy obecnej ulicy Mikołaja Kopernika, a po jego śmierci  w 1889 r Maria nadzorowała ukończenie pałacu, gdzie spędzała jesień i zimę, a lato w Antoninach. Rzadko bywała w Łańcucie, który zaczął podupadać. Z łańcuckiego portretu spogląda na nas piękna kobieta w czarnej sukni, ozdobionej dużym białym koronkowym kołnierzem i długimi sznurami pereł, spiętymi na szyi owalną broszą, w uszach długie kolczyki z perłami w typie dormeusów. Portret jest kopią z oryginału Franza Xavera Winterhaltera (ur. w kwietniu 1805 r w Menzenschwand, zm . w lipcu w Frankfurcie nad Renem), niemieckiego malarza i litografa, który zyskał popularność jako portrecista głów koronowanych i arystokracji. Portretował większość koronowanych głów w Europie, najsłynniejszy to portret austriackiej cesarzowej Elżbiety (Sisi) z 1864 r. Jego sposób malowania był konserwatywny, charakterystyczna była gładka powierzchnia obrazów („emaliowana”). Nie doczekał się pochwał od krytyków, za to był ceniony wśród zleceniodawców i bardzo wśród nich popularny. Omawiany portret jest eksponowany w Salonie Wejściowym na I piętrze zamku łańcuckiego.

Bożena Rybkowska