Bransoleta z pieczątkowatymi zakończeniami

Bransoleta wykonana jest ze stosunkowo cienkiej, złotej blaszki. Ten delikatny okaz zdobią grupy poprzecznych nacięć na kabłąku i dookolne ryty na efektownych tzw. pieczątkowych zakończeniach, przypominających niewielkie miseczki lub naparstki. Goldene Eidringe (pierścienie przysięgi) – tak w 1837 roku nazwał po raz pierwszy ten typ bransolet Christian Jürgensen Thomsen. Określenie to przyjęło się w fachowej literaturze. Obręcz pochodzi ze skarbu odkrytego podczas orki, prawdopodobnie około połowy XIX wieku. Składał się z trzech bransolet tego samego typu, które umieszczone były w glinianym naczyniu. Do zbiorów szczecińskiego Towarzystwa Historii i Starożytności Pomorza zakupiono go od właściciela majątku Drehera z Orla. Pod koniec drugiej wojny światowej skarb został ewakuowany na zachód Niemiec. Do Szczecina bransolety powróciły w 2009 roku w efekcie polsko-niemieckiej wymiany dawnych zbiorów archeologicznych. Ozdoby z pieczątkowatymi końcami wywodzą się z kultury nordyjskiej i są charakterystyczne w późnym okresie epoki brązu, głównie dla obszaru południowej Skandynawii (najwięcej znajduje się na wyspach duńskich) oraz strefy meklembursko-brandenbursko-pomorskiej. Na Pomorzu, jeszcze przed 1945 rokiem, odnotowano około 30 bransolet typu Eidringe, wśród których aż 24 wykonano ze złota. Do dziś przetrwały trzy kruszcowe okazy z Orla oraz jeden z Lęborka, obydwa skarby przechowywane są w Muzeum Narodowym w Szczecinie. Pojedyncze złote bransolety mogą znajdować się także w muzeum w Berlinie.

Dorota Kozłowska