Fibula

Brązowa fibula (zapinka) z Masowa, powiat rycki, województwo lubelskie, to ozdoba służąca do zapinania ubrania.

Stanowisko w Masowie zostało odkryte w 1953 roku i zbadane przez Jana Gurbę z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Zarejestrowano na nim ponad sto grobów ciałopalnych należących do ludności kultury przeworskiej, zamieszkującej teren Lubelszczyzny od II wieku p.n.e. do IV wieku n.e. Tereny kultury przeworskiej są przypisywane wzmiankowanym przez autorów starożytnych plemionom Lugiów oraz germańskich Wandalów. Fibula stanowiła zapewne wyposażenie grobu ciałopalnego wojownika jednego z tych plemion.

Zapinka ma konstrukcję jednodzielną – została wykonana z jednego kawałka brązowego drutu. Składa się z rozszerzającej się ku ośmiozwojowej sprężynie główki górnej cięciwy, kabłąka z dwoma grzebykami i nóżki zakończonej trzecim grzebykiem.

Ten typ ozdób stroju pochodzi z I wieku n.e. i świadczy o napływie zabytków z terenów prowincji rzymskich. Pojawienie się zapinek norycko-panońskich na obszarach środkowoeuropejskiego Barbaricum jest związane z falą importów z terenów obecnych Czech, które rozchodziły się na północ od Dunaju (z prowincji Noricum i Pannonii) za pośrednictwem plemienia Markomanów.