Naczynie

Wyjątkowe ze względu na kształt i bogatą ornamentykę naczynie zostało znalezione na cmentarzysku kultury przeworskiej w Opoce, gmina Końskowola, powiat puławski, województwo lubelskie. Badania archeologiczne na tym stanowisku prowadził w latach 1961–1962 Zygmunt Ślusarski z Muzeum Okręgowego w Lublinie.

Lepione w ręku ponad dwudziestocentymetrowej wysokości naczynie, typologicznie określane jako waza, pełniło funkcję popielnicy w jednym z grobów ciałopalnych.

Naczynie ma powierzchnię czarną, lśniącą. W górnej części brzuśca znajdują się trzy ucha, które rozdzielają trzy strefy ornamentów. Składają się ze swastyk tworzonych przez dwie linie ryte, pomiędzy którymi znajdują się okrągłe dołki. Kolejnymi motywami zdobniczymi są: meander, układy prostokątów i trójkątów, w tym pary przeciwstawnych trójkątów, naprzemianlegle lub promieniście wypełnianych ukośnymi liniami rytymi i nakłuciami. Podobne zdobienia w postaci układów linii rytych i okrągłych stempelków znajdują się na uchach.

Dla celów sepulkralnych Wandalowie (przedstawiciele kultury przeworskiej) wykorzystywali naczynia o charakterze reprezentacyjnym – najczęściej wazy o starannie wykończonej powierzchni zewnętrznej, często bogato zdobione. Część ceramiki grobowej była wykonywana specjalnie do tego celu.

W ceramice jest także odzwierciedlone lokalne zróżnicowanie kulturowe. Oznacza to, że w pewnych regionach występowania danej kultury, w danym czasie, istniała „moda” na określoną formę naczynia. Najciekawsze odmienności prezentują naczynia z terenów prawobrzeżnego Mazowsza, Podlasia i Lubelszczyzny. Za charakterystyczną cechę tej strefy w I i II wieku n.e. można między innymi uznać bogatą, wielowątkową ornamentykę.