Okucie pasa z nitami

W średniowiecznym ubiorze niezwykle istotną rolę pełniły pasy, które sprawując funkcje stricte utylitarne były jednocześnie nośnikiem informacji o pozycji majątkowej i społecznej użytkownika. Pas wczesnośredniowieczny był jeszcze dość skromny, bowiem oprócz taśmy nośnej zawierał jedynie sprzączkę, rzadko zaopatrzoną w skuwkę. W późnym średniowieczu, zgodnie z panującą modą, noszono niekiedy tzw. pas naddługi. Jego luźne końce sięgały często do kolan, a nawet do stóp. Obciążane i ozdabiane były rozmaitymi okuciami. Bogato zdobione okucia późnogotyckiego pasa wchodziły w skład skarbu odkrytego w 1999 roku w Szczecinie w rejonie nadodrzańskim. Jedno z nich, należące do tzw. okuć ażurowych, ma na spodzie poziomą rysę, pełniącą funkcję znaku grawerskiego. Zdobione jest ornamentyką roślinną. W tym przypadku są to listki o kształcie zbliżonym do akantu oraz trójlistne lilijki – popularne w średniowieczu motywy zdobnicze. W późnym średniowieczu chętnie sięgano do dawnej karolińskiej tradycji i stosowano metalowe zakończenia pasa.

Małgorzata Peszko