50 fenigów

W okresie I wojny światowej na niemieckim rynku pieniężnym nastąpił deficyt monet drobnych. Mennice państwowe nie były w stanie dostarczyć na rynek odpowiedniej masy pieniężnej. Na przeszkodzie stały brak surowców oraz ograniczone możliwości techniczne.

Poszerzającą się lukę w obiegu pieniężnym postanowiły zlikwidować władze lokalne, emitując własne metalowe znaki pieniężne. Wprawdzie prawo niemieckie przewidywało pewne wyjątki, to jednak działalność emisyjna była monopolem państwowym, a podejmowane przez samorządy działania były w zasadzie nielegalne. Stąd takiemu bilonowi starano się nadać charakter neutralny, podkreślający jego tymczasowość, regionalność i odmienność od oficjalnej waluty. Temu celowi miał służyć także specyficzny kształt nadawany monetom zastępczym oraz ich nazwa własna.

Z takich możliwości skorzystało również miasto Sławno, emitując własne 50-fenigówki. Zlecenie wykonała firma Münzpräge-& Graviranstalt C. Blamberger z Norymbergi. Wybitym w żelazie monetom, nadano kształt ośmioboczny, co było swego rodzaju standardem dla pieniędzy zamawianych przez władze miejskie. Na awersie w perełkowej obwódce umieszczono herb miasta, a w otoku informację, że odpowiedzialność za emisję ponosi magistrat miasta Sławna. Rewers oprócz umieszczonego w perełkowej obwódce nominału zawiera informację, że przedmiot jest drobnym pieniądzem zastępczym (Kleingeldersatzmarke).

Metalowe zastępcze znaki pieniężne wkrótce po wejściu do obiegu stały się poszukiwanym przedmiotem kolekcjonerskim. Zachodzi również podejrzenie, że znaczna część takich monet bitych w bardzo niskich nakładach miała czysto komercyjny czy wręcz spekulacyjny charakter.

Mieszko Pawłowski