Klemens Branicki

Obraz z kolekcji muzealnej przedstawia portret mężczyzny w średnim wieku, stanowiący parę z Portretem Izabelli z Poniatowskich Branickiej. Obraz przedstawia Jana Klemensa Branickiego (ur. we wrześniu 1689 r w Tykocinie lub Białymstoku, zm. w październiku 1771 r w Białymstoku), hrabiego, hetmana wielkiego koronnego, wojewodę krakowskiego, jednego z najbogatszych magnatów polskich w XVIII w. Jego trzecią żoną był wspomniana Izabella z Poniatowskich. Oba portrety (męża i żony) eksponowane są na I piętrze zamku w Salonie Narożnym. Hetman był ostatnim męskim potomkiem linii Branickich. Poświęciwszy się karierze wojskowej piął się po jej szczeblach, zmieniając sojuszników, ale pozostając stronnikiem Sasów. Był patriotą, ale we własnym rozumieniu, nosił się po polsku (na łańcuckim obrazie przedstawiony jest w żupanie i delii). Był znany jako mecenas sztuki, zapraszając na swój dwór artystów, którzy dla niego pracowali. Z Białegostoku uczynił „Wersal Północy”. Obraz łańcucki jest zapewne kopią z oryginału Sylwestra Augusta Mirysa (ur. w 1700 we Francji zm. w 1790 r w Nowym Mieście koło Białegostoku). Był synem emigranta, szkockiego szlachcica, często nazywany był tez Sylwestrem lub Sylwestrem Augustem. Od 1731 r związany z Polską, gdzie pracował na dworach Jabłonowskiego, Sapiehów, Krasickich i hetmana Jana Klemensa Branickiego w Warszawie i Białymstoku. Po śmierci hetmana pracował dalej dla jego żony Izabeli z Poniatowskich oraz biskupa Krasickiego. Na stałe osiadł w Białymstoku przed 1760 r, założył tam pracownię pracując dla Branickich w różnych technikach malarskich jak malowidła ścienne, obrazy mitologiczne i portrety, a nawet miniatury. Wiele z jego dzieł zaginęło, nie miał zwyczaju podpisywać swych prac, dziś trudno ustalić jego autorstwo.

Bożena Rybkowska