Meister von Deutschland | Mistrz Niemiec

Grafika Heinricha Ehmsena została wykonana w 1924 roku techniką suchej igły i akwaforty i odbita na grubym papierze welinowym. Należy do cyklu So ist der Mensch (Taki jest człowiek). Zmienioną, akwarelową wersję tej kompozycji Ehmsen namalował między 1932 i 1941 rokiem. Uprościł na niej tło.

Kompozycja w satyryczny sposób przedstawia tęgiego boksera prężącego mięśnie na ringu po zdobyciu tytułu bokserskiego mistrza Niemiec. Ujęcie z lotu ptaka pozwoliło artyście pokazać całą scenę zza górnych rzędów widowni. Na pierwszym planie znalazły się karykaturalnie zdeformowane głowy kilku widzów. Poniżej, na przedzie ringu stoi pewny siebie, ponadnaturalnych rozmiarów zwalisty bokser i rozgląda się oczekując aplauzu. Za nim widoczny jest sędzia ringowy i przegrani przeciwnicy ukazani w pomniejszonej skali. Pochyleni w ukłonie wyglądają na nieporadnych, przytłoczonych porażką. W porównaniu z mistrzem przypominają liliputów. W tle, na ławkach amfiteatralnie zbudowanej sali, jest ukazana publiczność reagująca w rozmaity sposób – jedni przyglądają się z grymasami wykrzywiającymi ich twarze, inni wykonują gwałtowne gesty podekscytowani wydarzeniem. W głębi gra orkiestra jazzowa, świętując zwycięstwo. Liczne schody i podesty prowadzące w wielu kierunkach nawiązują do szeroko znanych rycin G. B. Piranesiego Carceri (Więzienia). Być może symbolizują uwięzienie człowieka we współczesnej kulturze masowej.

Heinrich Ehmsen urodził się w 1886 roku w Kilonii, zmarł w Berlinie w 1964 roku. Odebrał szerokie wykształcenie artystyczne, najpierw w Kilonii jako dekorator, następnie w Szkole Rzemiosł Artystycznych w Düsseldorfie, na końcu w Paryżu. Utrzymywał kontakty z najwybitniejszymi przedstawicielami awangardy początków XX wieku, m.in. kubistami Pablem Picassem i Georgesem Braque’m, a także rzeźbiarzem Ernesto de Fiori i malarzem Maurice’m de Vlaminckiem. Tworzył w Monachium oraz w Berlinie, obracając się w środowisku ekspresjonistów. Portretował życie mieszczaństwa toczące się po pierwszej wojnie światowej w nowych warunkach społecznych. W grafikach i rysunkach chętnie podejmował motyw bokserów zarówno ze względu na popularność tej dziedziny sportu, jak i możliwość poruszania problemów egzystencjalnych. Inspiracji do tych przedstawiań dostarczała mu postać Maksa Schmelinga (1905–2005), bokserskiego mistrza Europy.

Ewa Gwiazdowska