Aleja w Ogrodzie Saskim

Miejski ogród w Lublinie, zwany Ogrodem Saskim, został założony w 1837 roku za dawną rogatką warszawską, na gruntach należących wcześniej do dominikanów obserwantów (obecnie przy Alejach Racławickich). Pomysłodawcą projektu był inżynier wojewódzki Feliks Łodzia-Bieczyński. Teren, położony blisko Śródmieścia i obsadzony zielenią, był miejscem wypoczynku dla mieszkańców Lublina. Pisał o nim Seweryn Zenon Sierpiński w wydanym w 1839 roku najstarszym przewodniku po mieście. Początkowo dostęp do ogrodu był ograniczony. Na jego teren wpuszczano jedynie osoby elegancko ubrane, co spotkało się z ostrym sprzeciwem wyrażonym na łamach miejscowej prasy. W 1889 roku ogród otoczono murowanym ogrodzeniem, by uchronić go przed dewastacją. Oświetlone utwardzone aleje parkowe były pięknymi trasami spacerowymi. Na obszarze 13 hektarów posadzono ozdobne drzewa i krzewy. Z inicjatywy Bieczyńskiego w ogrodzie założono plantację morw białych z myślą o hodowli jedwabników. Zaprojektowano także klomby z kwiatami. Całość urządzono w stylu angielskim. Wystawiono malowniczą altanę i neogotycki domek odźwiernego. Przebudowana stara prochownia miała służyć za mieszkanie ogrodnika. Pojawił się tu także zegar słoneczny. W początkach XX wieku w ogrodzie funkcjonował zwierzyniec. Od strony Alei Racławickich do dziś stoi kapliczka ze szczątkami zmarłych na dżumę w XVIII wieku. Ogród Saski, uwieczniany na pocztówkach, był wdzięcznym tematem dla fotografów. Pochodzące z XIX/XX wieku zdjęcie mało znanego autora T. M. Dagajewa to jeden z przykładów urzekających widoków najstarszego ogrodu miejskiego w Lublinie.