Bransoleta nerkowata

Tę wyjątkową bransoletę, nazywaną nerkowatą z uwagi na kształt elementu łączącego oba końce, wykonano z brązu metodą odlewu. Potwierdzają to pozostawione od wewnątrz gruzełkowate resztki tzw. nadlewów. Powierzchnię przedmiotu pokrywa bardzo efektowna dekoracja złożona z poziomych i pionowych żeberek oraz delikatnych ukośnych linii i punktów. Równie dekoracyjna jest sama obręcz. Bransolety noszone były na obu rękach. Jednak w przypadku dużych i ciężkich egzemplarzy stosowane były specjalne podwiązania (skórzane lub płócienne paski), które utrzymywały ozdobę na ramieniu w odpowiedniej pozycji. Zabytek pochodzi ze skarbu znalezionego w połowie XIX wieku, w skład którego wchodziły inne ozdoby i narzędzia z brązu. W 1933 roku pan von Grünberg przekazał znalezisko do zbiorów muzeum w Szczecinie. Twierdził on, że brązy znajdowały się w jego rodzinie od wielu dziesięcioleci. W 1934 roku ukazał się artykuł, w którym po raz pierwszy pisano na temat tego znaleziska: Rzadkość form, dobry stan zachowania i wysokiej jakości kunszt, pozwala odkrycie z Wąsosza zaliczyć do najbardziej niezwykłych pomorskich skarbów…. Z powodu wojny w 1944 roku depozyt został wywieziony ze Szczecina w głąb Niemiec. Do zbiorów szczecińskich powrócił dopiero w 2009 roku, w wyniku polsko- niemieckiej wymiany dawnych zbiorów archeologicznych. Występowanie bransolet nerkowatych koncentruje się na dużym terytorium między Wisłą, Hawelą i dolną Łabą. Najstarsze egzemplarze datowane są na IV okres epoki brązu, a najmłodsze, i jednocześnie najbardziej ozdobne, na okres halsztacki D (lata ok. 600/550–400/450 BC), z którym związany jest prezentowany okaz. Podobne do niego bransolety znane są w Polsce tylko z czterech miejscowości pomorskich.

Dorota Kozłowska