Pomnik fundacji Ogrodu Saskiego

Wśród pomników upamiętniających ważne wydarzenia z życia Lublina można wymienić skromny pomnik z datą założenia najstarszego ogrodu publicznego dla mieszkańców miasta. Znajdujący się nieopodal muszli koncertowej w Ogrodzie Saskim kamienny blok w kształcie prostopadłościanu stoi na niewielkim cokole. Na jednej z jego ścian wykuto napis: „1837 Epoka założenia ogrodu dla miasta Lublina”. Wystawiono go zapewne kilka lat po tej dacie, kiedy dobiegły końca prace porządkowe na terenie parku. W 1837 roku powołano komitet porządkujący rozplanowanie parku, któremu przewodniczył inżynier Feliks Łodzia-Bieczyński (pomysłodawca założenia ogrodu miejskiego za dawną rogatką warszawską). Przestrzeń nabrała urokliwego charakteru, gdy poza nasadzeniem drzew i krzewów wytyczono spacerowe alejki. Większość cięższych robót wykonywali więźniowie z lubelskiego zamku.

Pomnik stanął w brzozowym lasku, po pewnym czasie pozostawiony bez opieki został zrzucony z cokołu. Dopiero apele w „Gazecie Lubelskiej” z lat 80. XIX wieku sprawiły, że go odrestaurowano. Uwieczniono go wówczas na zdjęciu autorstwa fotografika o rosyjsko brzmiącym nazwisku Dagajew. W tle fotografii pojawiły się wyrosłe do tego czasu brzozy. Władze miasta zapewniły wkrótce ochronę dla całego parku otaczając go murowanym ogrodzeniem. Z upływem czasu pomnik fundacyjny znów został zaniedbany. Zatarł się napis z datą powstania ogrodu. W początkach XXI wieku, gdy przystąpiono do rewitalizacji parku, odnowiono także pomnik upamiętniający jego założenie.