Widok Bramy i Przedmiescia Krakowskiego w Lublinie

Fryderyk Krzysztof Dietrich (1779–1847) przybył do Polski w 1817 roku na polecenie Stanisława Kostki Potockiego, który powierzył mu wykonanie rycin do Monumenta Regum Poloniae Cracoviensia. Dietrich został w Polsce na stałe, założył w Warszawie zakład rytowniczy, który prowadził wspólnie z synem Fryderykiem Adolfem. Wyspecjalizował się w technice akwatinty, uprawiając ją początkowo jako jedyny w Polsce. Spod jego ręki wyszły liczne widoki architektoniczne miast, a także ilustracje do wydawnictw. Jednym z nich jest przedstawienie Lublina opublikowane w Guide du voyageur en Pologne et dans la République de Cracovie (Przewodnik dla podróżujących w Polsce i Rzeczypospolitej Krakowskiej) autorstwa Józefa Krasińskiego. Francuskojęzyczna wersja przewodnika ukazała się w 1820 roku, rok później został wydany w języku polskim. Widok Lublina zamieszczono jako jedną spośród dziesięciu rycin Krakowa, Warszawy, Arkadii i Puław. Publikacja należała do najwcześniejszych XIX-wiecznych przewodników polskich i odznaczała się nowocześnie skonstruowaną treścią, w której obok charakterystyki najważniejszych zabytków zawarto informacje o znaczeniu praktycznym – między innymi kartę dróg pocztowych, trasy między miastami, lokalizacje domów zajezdnych czy spis publikacji poświęconych historii kraju. Lublin został opisany przez Krasińskiego jako jedno z „miast większych i naydawnieyszych w Polsce”, które pod panowaniem Jagiellonów „miane było za naypięknieysze w Królestwie”. Rycina Dietricha opiera się na wcześniejszym ujęciu Krakowskiego Przedmieścia, autorstwa Leona Urmowskiego. Zmieniając jedynie sztafaż, Dietrich powtórzył schemat kompozycyjny i strukturę architektoniczną zabudowy ulicy, która od wieków stanowiła jedną z głównych i najbardziej reprezentacyjnych arterii komunikacyjnych miasta. Nazywana niegdyś Platea Magna była częścią szlaku wiodącego z Krakowa na wschód. Obaj artyści skupili się na przedstawieniu fragmentu ulicy prowadzącej do Bramy Krakowskiej, rozpoczynając od ujętego po lewej kościoła św. Ducha i narożnej kamienicy przy skrzyżowaniu z ulicą Bernardyńską po prawej. W latach 20. XIX wieku przy Krakowskim Przedmieściu wzniesiono nową siedzibę Urzędu Municypalnego (Nowy Ratusz), zlokalizowanego w miejscu widocznych na rycinie pozostałości spalonego założenia Karmelitów Bosych.

Anna Hałata