treść serwisu

Talerz płytki

Jest częścią kolekcji: Porcelana polska
z 1. połowy XIX wieku

Nota popularyzatorska

W 1783 roku, dzięki inicjatywie księcia Józefa Klemensa Czartoryskiego, w Korcu na Wołyniu została założona pierwsza polska manufaktura porcelany, która działalność rozpoczęła jednak od produkcji fajansu. Na „białe złoto”, jak określa się porcelanę, trzeba było jednak poczekać do 1790 roku. Pierwszym kierownikiem wytwórni został Franciszek Mezer, który swoją pracowitością, zaangażowaniem oraz licznymi pomysłami w bardzo krótkim czasie rozsławił korecką manufakturę. Wśród asortymentu czołowe miejsce zajmowały naczynia stołowe. W początkowym okresie działalności fabryki produkty koreckie cechowały się naśladownictwem wzorów pochodzących z krajów zachodnioeuropejskich. Porcelana korecka, mimo iż wykorzystywała motywy zaczerpnięte z innych manufaktur, nie była całkowicie uzależniona od wzorów europejskich. W fabryce zaczęto produkować wiele motywów we własnym stylu, ponadto zaczęto łączyć cechy rodzime z obcymi. Zatrudnieni bowiem w manufakturze mieszkańcy Korca czerpali inspirację z miejscowej kultury, tworząc niespotykane w Europie szlaki z polnych kwiatów, traw, zbóż czy liści.

Stołowy, okrągły, płytki talerz, o brzegu wykończonym szerokim złotym pasem oraz kołnierzu zdobionym malowanym otokiem dębiny z żołędziami, jest jednym z przykładów koreckich zdobień florystycznych. Nie dziwi zatem fakt, że rzemieślnicy, wykorzystujący tradycje ludowe jako inspirację do tworzenia nowych wzorów, zastosowali w tym wypadku motyw dębiny. Dęby, drzewa szczególnie często rażone piorunami, były postrzegane jako ulubione drzewa starych bogów, a powszechny pogląd, że to właśnie w nich kumulowała się moc gromowładnego boga Peruna, dodawał im nadzwyczajnych właściwości. Na obszarze wschodniej Słowiańszczyzny jeszcze w XIX wieku był znany zwyczaj trzykrotnego obejścia przez młodą parę starego dębu rosnącego w okolicy. W śmigusa kobiety smagały mężczyzn najczęściej dębowymi gałązkami, aby dodać im siły, zdrowia i sprawności seksualnej. Miotełkami wykonanymi z takich samych gałązek, z podobnych powodów, uderzali się czasem również sami mężczyźni podczas kąpieli w łaźni. Któż z nas nie słyszał wyrażeń, takich jak: Wielki jak dąb, Zdrowy jak dąb, Wysoki jak dąb czy Im dąb starszy, tym korzeń twardszy.



Sygnatury i napisy:

  1. Znak: na spodzie; Oko Opatrzności
  2. Sygnatura: na spodzie; Korzec

Informacje o obiekcie

Informacje o obiekcie

Autor / wytwórca

Manufaktura Porcelany w Korcu (Korzec; 1783-1832)

Wymiary

cały obiekt:

Rodzaj obiektu

naczynie

Technika

farby naszkliwne, złocenie

Tworzywo / materiał

porcelana

Pochodzenie / sposób pozyskania

zakup

Czas powstania / datowanie

1805 — 1815

Miejsce powstania / znalezienia

powstanie: Korzec (Ukraina, obwód rówieński)

Właściciel

Muzeum Narodowe w Lublinie

Numer identyfikacyjny

S/CS/1367/ML

Lokalizacja / status

obiekt nie jest teraz eksponowany

Może Cię również zainteresować:

Dodaj notatkę

Edytuj notatkę

0/500

Jakiś filtr
Data od:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
Data do:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
asd