Leżąca

Bolesław Jan Czedekowski zyskał dość szybko sławę świetnego malarza, a zwłaszcza portrecisty. Fascynowało go piękno kobiecego ciała, stąd w jego twórczości liczne akty. Wśród nich jest m.in. „Leżąca” namalowana w 1961 roku w Wiedniu. Kobieta leży zwrócona plecami do widza. Głowa o krótkich włosach ułożona jest na prawym ramieniu, które spoczywa na spiętrzonych poduszkach. Na nadgarstku prawej ręki leży lewa dłoń, nogi ugięte w kolanach. Naga postać w swobodnej pozie ułożona jest na łóżku przykrytym niebieską pikowaną kołdrą, w chłodnych szarobłękitnych odcieniach bieli są poduszki. Biodra i nogi kobiety przyciskają do pościeli zmiętą koszulkę. Obok niej leży otwarta książka z różą jako zakładką. Tło stanowi ściana pokryta wzorzystą tapetą. Obraz został skomponowany w jasnych barwach. Kolorystyka pościeli wydobywa ciepłe barwy ciała modelki. Żółtawa zieleń koszulki jest bardzo zbliżona do tonacji barw tapety wzbogaconych ciepłym brązem. Róża jest najżywszym akcentem tego obrazu.

Bolesław Jan Czedekowski (1885-1969) polski malarz, urodzony w Wojniłowie we wschodniej Galicji. Studiował w  wiedeńskiej Akademii Sztuk Pięknych, później był uczniem profesora Kazimierza Pochwalskiego oraz Heinricha von Angelego, dwóch znakomitych portrecistów. Swoją pierwszą pracownię otworzył w Wiedniu i z tym miastem był chyba najbardziej związany w okresie wczesnej działalności artystycznej. Tu także mieszkał w czasie I wojny światowej zyskując powoli uznanie za portrety arystokratek i żon wyższych oficerów. Swoje prace wystawiał w Wiedniu, Paryżu, Warszawie i Krakowie nie zyskując w Polsce początkowo zbyt pochlebnych opinii. Po II wojnie światowej wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, a w latach 60-tych powrócił do Wiednia i tu zmarł 8 lipca 1969 roku. Pochowany został w Lofer koło Salzburga. Był dwukrotnie żonaty – pierwszy związek z Wiedenką Eugenią Nell zawarł w 1913 roku i doczekał się córki Heleny. Jako wdowiec poznał Herthę Aujezdecky, która została jego drugą żoną. W tym obrazie jednym z akcentów jest koszulka, która została ofiarowana przez panią Herthę łańcuckiemu zamkowi wraz z tym i innymi płótnami męża.

Dorota Błoniarz