Pejzaż leśny

Zapowiada się upalny dzień. Znajdujemy się na skraju lasu liściastego, gdzie leżące przy drodze połamane konary drzew i chylący się ku upadkowi próchniejący pień dębu z dziuplą u dołu podkreślający dzikość i dziewiczość oglądanego ostępu leśnego oraz kręta piaszczysta ścieżka (strumienień) tworzą wyjątkowy nastrój właściwy krajobrazom po burzy. Liczne drzewa rosnące grupami lub jak to wybujałe o żółtawych liściach przy drodze ciągnącej się środkiem kompozycji kładą się cieniem, umożliwiając dwóm wędrowcom z prawej strony chwilę wytchnienia. W głębi po lewej stronie budynek z kominem i polana z trzema postaciami. Obraz malowany jest z przenikliwą dokładnością – wszystko bez względu na dające się wyodrębnić trzy plany w pejzażu – jest dopracowane. Dominuje koloryt zielonkawo-brunatny.

Obraz sygnowany jest u dołu z prawej strony: J. van Schyndel. Mimo to pojawiają się pewne trudności identyfikacyjne, gdyż jest pewne, czy chodzi tu Gillisa van Schyndela I, malarza i rytownika działającego w Haarlemie (1622-1638), czy często z nim mylonego Gillisa van Schyndela II, malarza z Amsterdamu, który zmarł około 1678 roku, czy też o inną osobę. Na rynku aukcyjnym pojawił się podobny stylistycznie obraz pędzla van Schyndela II, Pejzaż egzotyczny (Sotheby's, Nowy Jork, 16.05.1996, nr. 84). Z kolei w Museum of Fine Arts w Budapeszcie znajduje się dzieło Jana van Schyndela, Pejzaż idealny (datowany na lata 60. XVII w., 109.5 x 134 cm).

Styl malowania wykazuje bliskie związki z twórczością Jacoba Ruissdaela oraz jego ucznia i przyjaciela Hobbemy, właściwie Meinderta Meindertsza.

Obraz nabyty przez Stanisława Kostkę Potockiego, co zdaje się potwierdzać nalepka na odwrocie z pieczęcią hrabiego z lat 1818-1821, z nieczytelnym napisem (…) Allemande (…).

Dominika Walawender-Musz