To mogło zdarzyć się także i teraz

Rysunek ilustruje motyw karuzeli, której Hanna Krall w książce „Zdążyć przed Panem Bogiem” (Wrocław 1977) nadała wymiar symboliczny. Jaśmina Wójcik skontrastowała obraz getta, gdzie głód, prześladowanie i śmierć są codziennością, ze stroną aryjską, po której – tuż przy dzielącym te obszary murze – stoi karuzela. Jest to symbol beztroskiej zabawy i bezpieczeństwa utraconego w skutek wojny, a jednocześnie zobojętnienia ludzi na tragedię wydarzającą się po drugiej stronie ogrodzenia. Początkowo ludzie nie mieli śmiałości korzystać z karuzeli stojącej tuż obok getta, jednak po kilku dniach zapomnieli o swoich obawach i współczuciu. Marek Edelman, którego wspomnienia opisała Krall, zwracał uwagę, że podczas powstania w getcie warszawskim bojownicy bali się, że urządzenie i dochodzący z niego gwar zagłuszą to, co dzieje się za murem. Jeden z nielicznych rysunków z tego cyklu, w którym artystka wprowadziła kolory, służące podkreśleniu kontrastu między stroną aryjską a gettem.

MBK