Forma piernikarska

Wytwórca pierników, czyli piernikarz jest zawodem znanym od średniowiecza. W Kwidzynie ostatni przedstawiciel tej specjalizacji jest wzmiankowany jeszcze po I wojnie światowej, a więc tradycja piernikarska jest bardzo długa. Choć dziś pierniki kojarzą nam się niemal wyłącznie z Toruniem, to warto pamiętać, że jeszcze przed II wojną światową działały mniejsze ośrodki produkujące pierniki na potrzeby rynku lokalnego. Takimi miejscami były właśnie Kwidzyn czy Dzierzgoń.

Zamek w Kwidzynie posiada w swoich zbiorach wiele zabytków pochodzących z Muzeum Regionalnego Prus Zachodnich w Kwidzynie (Heimatmuseum Westpreussen in Marienwerder). Placówka ta funkcjonowała w mieście w latach 1925-1945. Kierował nią Waldemar Heym, którego zamiłowania archeologiczno-etnograficzne w znacznym stopniu wpłynęły na charakter gromadzonych zbiorów. Forma została przekazana w darze przez piekarza Oltersdorfa z Dzierzgonia w 1929 roku. Dawny numer inwentarzowy to W. Pr. 1830.

Jest to jednostronna forma piernikarska do wycinania ciastek. Znajduje się na niej przedstawienie mężczyzny w niechlujnie wyglądającym ubraniu, pogniecionym kapeluszu i z flaszką wystającą z prawej kieszeni. W przedwojennym inwentarzu forma opisana jako parobek, czyli niewykwalifikowany pracownik. Wewnętrzny rysunek nie był wyryty, a więc piernik po upieczeniu miał tylko ogólny zarys. Możliwe, że wzór był wykorzystywany przy nakładaniu lukru na gotowy wypiek. Jest to jednak tylko jedna z możliwości. Forma ta stanowi przykład odmiennej techniki otrzymywania pożądanego kształtu. Zamiast wciskania ciasta w formę, wystarczyło rozwałkować placek i z niego wycinać konkretne kształty.

Joanna Jezierska