Krajobraz z łukiem skalnym

Widok kieruje naszą uwagę na cud natury, jakim jest łuk skalny. Niewykluczone, że takiż twór przyrody nigdy nie istniał i jest tylko dziełem wyobraźni kreatora tego pejzażu. Mamy bowiem do czynienia z pejzażem idealnym, który rządził się swoimi prawami (pejzaż w jego naturalnym wyrazie dowartościowali dopiero w XIX wieku barbizończycy, których praktyką stało się wierne odmalowywanie natury, z autopsji). Wyjątkowość miejsca – cień i bliskość rzeki – ma nie tylko wymiar estetyczny, lecz także praktyczny - oto skusiła dwóch wieśniaków do poszukiwania tu chwili wytchnienia zarówno dla siebie, jak i dla swych znękanych upałem krów. Szlachetny koloryt obrazu i delikatnie wykończana światłem rzeczywistość stawiają go w rzędzie najlepszych dzieł swego gatunku.

Urodzony w Bolonii Grimaldi kształcił się początkowo w tamtejszej Akademii Carraccich, potem u Francesca Albaniego. W Rzymie, gdzie się przeniósł, zyskał uznanie i intratne zlecenia – został protegowanym (jako architekt) Pawła V, a następnie kolejnych papieży. Około 1648 roku został zaproszony do Francji przez kardynała Julesa Mazarina (następcy kardynała de Richelieu), ministra stanu, gdzie przez około dwóch lat wykonywał zlecenia jego i króla Ludwika XIV; m.in. malował freski w Luwrze. Po powrocie do Rzymu został dyrektorem Accademia di San Luca. Zmarł w Rzymie otoczony sławą artysty i podziwiany ze względu na swa działalność charytatywną.

Grimaldi podejmował różne tematy, w tym historyczne i portrety, lecz talent jego w pełni rozbłysnął w pejzażach. Malowane w charakterystyczny sposób, drobnymi i lekkimi pociągnięciami pędzla, mocnym kolorem z przemożną dominacją zieleni, cieszyły się dużym powodzeniem (seria jego krajobrazów zdobi np. Palazzo Colonna w Rzymie).

Idąc tym śladem Stanisław Kostka Potocki również zakupił serię obrazów mistrza, z które dziś nadają charakter wnętrzom pałacu, m.in. służąc jako supraporty w antykamerze Króla. Zakup ten udokumentowany jest w „Pamiętniku Interesów” (4 obrazy, niektóre przypisane pierwotnie innym autorom, przed 1798).

Dominika Walawender-Musz