Jan III Sobieski (1629-1696) z rodziną - portret

Reprezentacyjny zbiorowy portret dworski, jaki stanowi obraz Jan III Sobieski (1629-1696) z rodziną, przedstawia parę królewską, Jana III (1629-1696) i Marię Kazimierę (z domu d’Arquien, nazywaną „Marysieńką”; 1641-1716) usytuowaną w centrum kompozycji, w otoczeniu członków rodziny. Tłem jest tutaj bliżej nieokreślona monumentalna architektura pałacowa. Pozostałe ukazane na obrazie postaci historyczne to: (z lewej, obok króla) Jakub Ludwik (1667-1737), Aleksander Benedykt (1667-1714) i Konstanty Władysław (1680-1726), (z prawej, obok królowej), żona Jakuba Sobieskiego Jadwiga Elżbieta Amalia (1673-1722) z córeczką Marią Leopoldyną (1693-1695) oraz Teresa Kunegunda Sobieska (1676-1730).

Dzieło stanowiło własność króla Polski Stanisława Augusta z rodu Poniatowskich (1732-1798), a następnie jego spadkobierców. W historycznej kolekcji wilanowskiej znajduje się od 1809 r. (zakup Aleksandry Potockiej), odnotowane w Spisie z 1821 r. Jak się dzisiaj sądzi, obraz wykazuje daleko idące analogie formalne z portretem rodziny królewskiej, który był przechowywany w zamku Sobieskich w Żółkwi, dokąd trafił po przewiezieniu z apartamentów królewicza Jakuba Sobieskiego w Oławie (Śląsk).

Jan III Sobieski; Maria Kazimiera Sobieska z domu d’Arquien („Marysieńka”); Stanisław August Poniatowski; Aleksandra Potocka; historyczna kolekcja wilanowska.

Agnieszka Woźniak-Wieczorek