Portret Dawida Bergelsona

Ten wizerunek młodego mężczyzny z krótkimi, kędzierzawymi włosami, wielkimi oczyma i mocno zarysowanym podbródkiem to portret Dawida Bergelsona (1884–1952) pisarza tworzącego w języku jidysz. Najprawdopodobniej jest to szkic do kutego w blasze portretu Bergelsona z 1925 r., przechowywanego obecnie w zbiorach Żydowskiego Instytutu Historycznego (nr inw. ŻIH A-355).

Bergelson pochodził z Ukrainy, od 1920 r. mieszkał w Berlinie, w 1932 r. wrócił do Moskwy. W 1949 r. wraz z innymi członkami Żydowskiego Komitetu Antyfaszystowskiego w ZSRR został uwięziony przez władze stalinowskie, a w 1952 r. skazany na śmierć. Razem z nim straceni zostali znani pisarze języka żydowskiego – Perec Markisz, Lejb Kwitko, Dawid Hofsztejn, Icyk Ferer.

Do najbardziej znanych powieści Bergelsona należą „Arum wokzal” [Obok dworca], 1909, Nach „Alemen” [Po wszystkich], 1913, „Bajm Dnieper” [Nad Dnieprem], 1932). W 1959 r. po polsku wydano zbiór „Dwie bestie i inne opowiadania” w tłumaczeniu Stanisława Wygodzkiego.

Renata Piątkowska