treść serwisu

Figura kultu zmarłych

Jest częścią kolekcji: Figurki kamienne z Afryki Zachodniej

Nota popularyzatorska

Rzeźby steatytowe znajdowane m.in. podczas prac rolnych przez współczesnych mieszkańców Gwinei, Sierra Leone i Liberii nazywane są odpowiednio w języku kissi pomda lub pomta (liczba pojedyncza pomdo), a w języku mende nomolisia (liczba pojedyncza nomoli). Kissi traktują wykopywane figurki jako powracających przodków, natomiast ludy mieszkające w Sierra Leone uważają je za duchy opiekujące się plonami. W obu przypadkach trudność sprawia datowanie oraz określenie grupy etnicznej, której przedstawiciele je wykonali. Niektórzy badacze uważają, że mogą pochodzić z XVI wieku, bowiem dostrzeżono na nich elementy charakterystyczne dla szesnastowiecznych strojów portugalskich. Nie do końca jasny jest również cel ich powstawania. Prezentowana figurka pomdo prawdopodobnie przedstawia kobietę otoczoną dziećmi. Na głównej postaci ludzkiej wyrzeźbiono charakterystyczny naszyjnik przypominający kryzę. Figurki pomda i nomolisia ozdobione biżuterią, lub zaprezentowane z bronią mogły być przedstawieniami postaci obdarzonych kultem, chwałą czy dostojeństwem. Są to bowiem oznaki atrybuty osób zajmujących wysoką pozycję społeczną. Istnieje duże prawdopodobieństwo, iż pierwotnie zarówno rzeźby pomda jak i nomolisia przedstawiały zmarłych wysokiej rangi, na przykład szefów wiosek, ich żony lub innych notabli.

Według niektórych źródeł figurek kultu zmarłych pomda używano w obrządku grzebalnym. Uważa się, że chowano je razem ze zmarłym. Następnie po roku odkopywano rzeźbę, zawijano w tkaninę, niekiedy dodawano jakiś atrybut, na przykład broń lub narzędzia i ustawiano na ołtarzu rodzinnym.

Katarzyna Findlik-Gawron

Informacje o obiekcie

Informacje o obiekcie

Inne nazwy

pomdo (pomda, pomta)

Autor / wytwórca

nieznany
Kissi

Wymiary

cały obiekt: wysokość: 29.4 cm, szerokość: 11.2 cm

Rodzaj obiektu

przedmiot obrzędowy, figura

Technika

rzeźbienie

Tworzywo / materiał

steatyt

Pochodzenie / sposób pozyskania

zakup

Czas powstania / datowanie

1901 — 1973

Miejsce powstania / znalezienia

powstanie: Górna Gwinea, region geograficzny (Afryka); znalezienie: Konakry (Afryka; Gwinea)

Właściciel

Muzeum Narodowe w Szczecinie

Numer identyfikacyjny

MNS/AF/855

Lokalizacja / status

obiekt nie jest teraz eksponowany

Może Cię również zainteresować:

Dodaj notatkę

Edytuj notatkę

0/500

Jakiś filtr
Data od:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
Data do:
Era
Wiek:
+
Rok:
+
asd