Klejnoty Bałtyku

Bogusław Szwacz od 1930 roku studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie pod kierunkiem m.in. prof. Ignacego Pieńkowskiego, Władysława Jarockiego, Karola Frycza, Jana Hoplińskiego, Teodora Axentowicza i Xawerego Dunikowskiego. Był jednym ze współtwórców tamtejszego środowiska artystycznego. Wraz z Tadeuszem Kantorem i Jerzym Nowosielskim zawiązał Grupę „Młodych Plastyków”, która złączyła się w następnych latach z Grupą Krakowską. Od 1946 roku był wykładowcą na macierzystej uczelni. W latach 1945–1948 należał do PPR, od 1948 roku do PZPR. W 1947 roku odbył stypendium we Francji. Po powrocie do kraju mieszkał w Warszawie. Był wykładowcą w PWSSP, która od 1950 roku została przemianowana na Akademią Sztuk Pięknych. W latach sześćdziesiątych XX wieku był związany w warszawską Galerią Krzywe Koło. Po 1955 roku zaczął tworzyć abstrakcje. W tym też czasie stworzył koncepcję Ars-Horme, czyli „Sztuki Poruszania Wyobraźni” i realizował w swych pracach jej założenia. Przedstawił je w formie manifestu artystycznego w 1977 roku podczas pleneru w Osiekach. Kompozycje w stylu Ars-Horme nazywał ars-hormegryfami i ars-hormegramami. W zbiorach Muzeum Narodowego w Szczecinie znajduje się praca Klejnoty Bałtyku z 1969 roku. To jedno z cyklu dzieł o tym samym tytule, które były prezentowane między innymi na Festiwalu Polskiego Malarstwa Współczesnego w Szczecinie. Obraz Klejnoty Bałtyku, który nie znajduje się w szczecińskich zbiorach przedstawia zbiór abstrakcyjnych form na tle morza. Płótno z Muzeum Narodowego w Szczecinie to podobne kształty na czarnym tle. W zgodzie z wypracowaną przez artystę koncepcją stanowi zbiór form (znaków, punktów i kształtów z pogranicza przedmiotów i organizmów żywych) odwołujących się do natury, ale jednocześnie do tradycji i kultury, które mają przemówić do wyobraźni odbiorcy. Są inspirowane miejscem, w tym wypadku wybrzeżem Bałtyku, a ich celem jest oddanie stanu emocjonalnego związanego z tą przestrzenią. Tworzą dynamiczne relacje, grają kolorem i abstrakcyjną deformacją, co przywodzi skojarzenia z kosmosem, a czasem przeciwnie – ze światem widzianym pod mikroskopem. Z założenia są niejednoznaczne w interpretacji.

Beata Małgorzata Wolska