Trzy Gracje

Obraz Trzy Gracje przedstawia grupę trzech młodych nagich (z draperiami wokół bioder; dwie w rzymskich sandałach) kobiet, trzymających się za ręce, przybierających zmysłowe pozy i posyłających widzowi zalotne spojrzenia. Siedzą one na płynącej po błękitnym niebie chmurze, na której skraju przycupnął towarzyszący im amorek. Jasne, misternie ufryzowane włosy zdobią sznury pereł i wstążki, wokół ramion delikatne muśliny.

Według mitologii rzymskiej były one trzema siostrami, córkami Jowisza i Junony lub w innych wersjach Jowisza i Eurynome (podobno wdowy po pierwszym władcy Olimpu — Ofionie), Dionizosa i Afrodyty, czy Heliosa (Sola) i Ajgle. Gracje nosiły imiona: Aglaja (Promienna), Eufrozyne (Rozumna) i Talia (Kwitnąca). W starożytnej Grecji były nazywane Charytami i uważano je za patronki sztuk pięknych. Były nieodłącznymi towarzyszkami Wenus, bogini miłości, należały do jej orszaku i stroiły ją, kiedy udawała się na Olimp. Wśród ich atrybutów wymienić można jabłka, flakony perfum, róże, mirt, a czasem polne rośliny — maki lub kłosy zboża. Największym kultem były one otaczane w Atenach, na Pafos, w Sparcie oraz w Beocji, na ich cześć ustanowiono święto zwane Charitezjami. Charyty lub Gracje bywały mylone z Horami, patronkami pór roku strzegącymi bram Olimpu i opiekującymi się gwiazdami. Stały się inspiracją dla całych pokoleń artystów, w tym dla autora obrazu wilanowskiego.

Urodzony w Padwie Pietro Liberi (1605 - 18 października 1687) był włoskim malarzem epoki baroku , działającym głównie w Wenecji i Veneto. Miał życie pełne przygód. Wiele podróżował i nie stronił od niebezpieczeństw. Podczas jednej z wypraw został na 8 miesięcy uwięziony przez piratów z Tunisu, wzięto go za szpiega. Był najemnikiem sił kawalerii Antonia Manfrediniego, który walczył o Księstwo Toskanii przeciwko Saracenom. Po burzliwych kolejach losu powrócił do Toskanii, gdzie skupił się na malowaniu, podróżując do Rzymu. Tam był współlokatorem rytownika Stefano della Belli. Jakiś czas spędził w Wiedniu, po czym przeniósł się do Wenecji, gdzie zamieszkał we własnym pałacu nad Canal Grande.

Malarz podejmował szeroką gamę tematów, w tym religijne i historyczne, jednakże – jako, że nie stronił od malowania scen gabinetowych o dość lubieżnym zabarwieniu – zyskał sobie przydomek il Libertino.

Dominika Walawender-Musz